تدوین راهبردهای کاهش مهاجرت روستا به شهر در استان خوزستان با روش ترکیبی SWOT-AHP

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد توسعه روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تدوین راهبردهای کاهش مهاجرت روستا به شهر در استان خوزستان انجام شد. در این پژوهش، ابتدا با استفاده مطالعات تحلیلی و ادبیات موضوع به بررسی نقاط چهارگانه SWOT یعنی قوت، ضعف، فرصت و تهدید پرداخته شد و با استفاده از تکنیک AHP اولویت‏بندی شد. جامعه آماری پژوهش کارشناسان آگاه و متخصص موضوع در سازمان‏های ذیربط در استان خوزستان بودند. با استفاه از روش نمونه‏گیری هدفمند 48 نفر از خبرگان موضوع برای پاسخگویی به سوالات انتخاب شدند. برای پردازش اطلاعات از ماتریس- تکنیک SWOT-AHP از نرم‏افزار Expert Choice‌ استفاده شد. یافته‏ها نشان داد که در ارزیابی معیارها، نقاط تهدید، ضعف، فرصت و قوت، اولویت‏های اول تا چهارم را به خود اختصاص دادند که نشان‌دهنده غالب بودن فضای مخاطره‏آمیز بر فضای مفید است. علاوه بر این، با استفاده از ماتریس TOWS اقدام به طراحی دوازده راهبرد برای کاهش مهاجرت روستایی شد که براساس نتایج، دو راهبرد «توسعه تکنولوژی‏های مناسب جهت کاهش سختی کار در بخش کشاورزی و زنده نگهداشتن امید به فعالیت در بخش کشاورزی» و «تبلیغات صحیح در زمینه اهمیت و ارزش فعالیت جوانان‏ در بخش کشاورزی و به‌کارگیری فارغ‏التحصیلان در بخش کشاورزی جهت افزایش قدرت خلاقیت و نوآوری» به‏عنوان مهم‌ترین راهبردها در این زمینه شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Development of Strategies to Reduce Rural-Urban Migration in Khuzestan Province Using the Combined SWOT-AHP Method

نویسندگان [English]

  • Moslem Savari 1
  • Mohammad Limuie 2
1 Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan Mollasani, Iran
2 MSc Student of Rural Development, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan. Mollasani, Iran
چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of developing strategies to reduce rural-urban migration in the Khuzestan province. In this research, firstly the analytical studies and literature were used to examine the four points of SWOT, namely strength, weakness, opportunity and threat, and then to prioritize them using the AHP technique. The statistical population of the study were informed persons and experts in relevant organizations in the Khuzestan province. The sample contained 48 experts who were selected using the purposive sampling method. In order to process the information from the matrix, the SWOT-AHP technique from the Expert Choice software was performed. The findings showed that in evaluating the criteria, threat points, weaknesses, opportunities and strengths ranked first to last, which indicates the dominance of the risky over the useful space. In addition, using the TOWS matrix, twelve strategies were designed to reduce rural migration. Based on the results, the two strategies of "development of appropriate technologies to reduce the difficulty of working in agricultural sector and keeping alive the hope to work in agricultural sector" and "correct advertising about the importance and value of youth activities in agricultural sector and employing graduates of agricultural sector to increase the power of creativity and innovation" were identified as the most important strategies in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural poverty
  • Migration
  • Rural development
  • Livelihood sustainability
  • Khuzestan province

مراجع

تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره 17، شماره 45، صص: 185-206.
اذانی، مهری و سعید بوستانی (1392). "تحلیلی بر عوامل موثر در مهاجرت روستایی- شهری نمونه موردی (شهرستان ممسنی)". فضای جغرافیایی، دوره 41، شماره 13، صص: 93-111.
اعتضاد، سیدخسرو، محمود دانشور کاخکی و حسین محمدی (1400). "اعتبارت مالی و نقش آن در مهاجرت روستایی: مطالعه موردی استان خراسان رضوی". روستا و توسعه، دوره 24، شماره 94، صص: 121-156.
اکبری، یونس (1399). "فهم ذهنی مهاجران از جاذبه و دافعه مقصد و مبدا مهاجرت: مطالعه موردی مهاجران محله خلیج فارس شمالی تهران." نامه جمعیت‌شناسی ایران، سال پانزدهم، شماره 3، صص: 321-342.
امینی، عباس و تهمینه برومند (1395). "تبیین جامعه‏شناختی عوامل موثر بر جمعیت‏گریزی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: پادنای سفلی، سمیرم)." جامعه‌شناسی کاربردی، دوره 26، شماره 1: 1، صص: 137-154
پناهی، لیلا و حمداله پیشرو (1390). "بررسی عوامل موثر بر مهاجرت جوانان روستایی به شهر مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان مرودشت". برنامه‏ریزی منطقه‏ای، دوره 1، شماره 2، صص: 41-50.
تقوی، نعمت‏الله (۱۳۸۹). جامعه‌شناسی روستایی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
تنها، فاطمه، حسین محمودیان، رسول صادقی و مجید کوششی (1400). "تحلیل فضایی تاثیر مهاجرت داخلی بر تغییر ساختار سنی جمعیت در شهرهای ایران." مطالعات جمعیتی، دوره 7، شماره 1، صص: 121-154.
تودارو، مایکل (1389). توسعه اقتصادی در کشورهای جهان سوم. ترجمه غلامعلی فرجادی، انتشارات کوهسار، چاپ هفدهم، تهران.
حسین‏زاده، عسگر، مهدی معمری، اردوان قربانی و مرتضی مفیدی چلان (1398). "عوامل اقتصادی و اجتماعی اثرگذار بر مهاجرت روستاییان مورد: سامان‏های عرفی روستایی حوزه انارچای مشکین شهر." اقتصاد فضا و توسعه روستایی، دوره 8، شماره 4، صص: 243-259.
دارابی، سعداله و فاطمه ترابی (1396). "بررسی و مقایسه روند سال‌خوردگی جمعیت در کشورهای آسیایی و اروپایی طی سال‏های ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۵." سالمندی ایران، دوره 1، شماره 2، صص: 43-30.
رستگاری‏پور، فاطمه و فاطمه محمودی (1399). بررسی عوامل موثر بر تمایل روستائیان به انواع مهاجرت داخلی در شهرستان تربت حیدریه. مطالعات جمعیتی، 12 (2): 183-209.
شهبازین، سعیده و سیده زهرا کلانتری بنادکی (1400). "بررسی امید مهاجرت در مناطق شهری و روستایی ایران در سال 1395." مطالعات جمعیتی، دوره 6، شماره 2، صص: 235-262.
صفایی‌پور، مسعود و یوسف محلی (1396). "بررسی عوامل تاثیرگذار بر مهاجرت از شهر با استفاده از مدل معادلات ساختاری و تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعه موردی شهر اهواز)." مطالعات محیطی هفت حصار. دوره 22، شماره 6، صص: 81-96.
فروتن، یعقوب (1396). "تبیین جمعیت‏شناختی و اجتماعی تمایلات مهاجرت به خارج از کشور." مطالعات جمعیتی، دوره 3، دوره 2، صص: 189-216.
محمدی‌یگانه، بهروز و سروش سنایی‌مقدم (1395). "تحلیل اثرات روابط شهر و روستا در مهاجرت‏های روستا – شهری مطالعه موردی: دهستان پشته زیلایی، شهرستان دهدشت." برنامه‏ریزی منطقه‏ای، دوره 7، شماره 27، صص: 103-116.
مرکز آمار ایران (1399). گزارش وضعیت مهاجرت نیروی کار در ایران. سرشماری نفوس و مسکن.
مهدی‏پور آسیه، احمد مهدی‏پور و علی قاسمی‌اردهایی (1398). "بررسی قصد مهاجرت از روستا و عوامل موثر بر آن (مورد مطالعه: روستاهای بخش کلات شهرستان آبدانان، استان ایلام)." توسعه محلی (روستا – شهری)، دوره 21، شماره 2، صص: 437-458.
نقوی، محمدرضا و شادی بیگلری (1392). "نقش مخاطرات طبیعی (خشکسالی کشاورزی) در مهاجرت روستایی، با استفاده از روش (SAW)، نمونه موردی: دهستان شهدا شهرستان شهدا." جغرافیای طبیعی، دوره 6، شماره 19، صص: 85-96.
هاشمی، لطف‌الله (1390). بررسی مهاجرت در استان خوزستان. قابل دسترس در: https://www.amar.org.ir/Portals/0/OST_INFO/06/Mohajerat_06_50-90.pdf
الهیاری، مرتضی، ابوالفضل توسلی و محمدرضا نقوی (1399). "بررسی وضعیت کشاورزی و نقش آن در مهاجرت روستایی با استفاده از روش‏های آماری ناپارامتری (مطالعه موردی روستاییان شهرستان چاراویماق)." راهبردهای توسعه روستایی، دوره 6، شماره 4، صص: 475-487.
Akkoyunlu, Ş. (2015). The potential of rural–urban linkages for sustainable development and trade. International Journal of Sustainable Development & World Policy, 4(2), 20-40.
Alcaraz, C., Chiquiar, D., Salcedo, A., (2012). Remittances, Schooling, and Child Labor in Mexico. Journal of Development Economics, 97(1), 156–165.
Asadpourian, Z., Rahimian, M., & Gholamrezai, S. (2020). SWOT-AHP-TOWS analysis for sustainable ecotourism development in the best area in Lorestan Province, Iran. Social Indicators Research, 152(1), 289-315.
Beer, J., Borel, R., Bonnemann, A., Todd, J., Winters, P., Arias, D., Salazar Aguilar, C., Jiménez, W., Masís Morales, G., Rodríguez Solera, C. (2010). Rural Poverty Report 2011: New realities, new challenges: new opportunities for tomorrow's generation. International fund for agricultural development.
Bell, M. (2015). Demography, time and space. Journal of Population Research, 32(3), 173-186.
BirKmann, J. (2016). Boost resilience of small and mid-sized cities. Nature, 537: 605-608.
DaVanzo, J. (1976). Differences between return and nonreturn migration: An econometric analysis. International Migration Review, 10(1), 13-27.
Ekperiware, M. C.; T. O. Olatayo; and, A. A. Egbetokun (2017). Human capital and sustainable development in Nigeria: How can economic growth suffice environmental degradation? Economics, 29: 1-26
FAO, (2016). Migration, Agriculture and Rural Development: Addressing the Root Causes of Migration and Harnessing its Potential for Development. FAO, Rome. Retrieved from. http://www.fao.org/3/a-i6064e.pdf.
Gottfried, O., De Clercq, D., Blair, E., Weng, X., & Wang, C. (2018). SWOT-AHP-TOWS analysis of private investment behavior in the Chinese biogas sector. Journal of Cleaner Production, 184, 632-647.
Hunter, L. M., Luna, J. K., & Norton, R. M. (2015). Environmental dimensions of migration. Annual Review of Sociology, 41, 377-397.
IOM, 2019. World Migration Report 2020. PUB2019/006/L WMR 2020r, Geneva.
Jobes, P. (2000). Moving Nearer to Heaven: The Illusions and Disillusions of Migrants to Scenic Rural Place, Praeger, Westport, CT.
Kahraman, C., Demirel, N. Demirel, C. & Ates, N. Y. (2008). A SWOT-AHP application using fuzzy concept: E-Government in Turkey, Fuzzy Multi-Criteria Decision Making Book-Edited By Cengiz Kahraman, Springer Science-Business Media.
Kangas, J., Kurttila, M., Kajanus, M., & Kangas, A. (2003). Evaluating the management strategies of a forestland estate—the SOS approach. Journal of Environmental Management, 69(4), 349-358.
Kaymaz, Ç. K., Birinci, S., & Kızılkan, Y. (2021). Sustainable development goals assessment of Erzurum province with SWOT-AHP analysis. Environment, Development and Sustainability, 1-27.
Liu, Y., Zhang, F., Wu, F., Liu, Y., & Li, Z. (2017). The subjective wellbeing of migrants in Guangzhou, China: The impacts of the social and physical environment. Cities, 60, 333-342.
McAuliffe, M., Khadria, B., & Bauloz, C. (2019). World Migration Report 2020. IOM.
Mohapatra, S., & Ratha, D. (2012). Impact of the Global Financial Crisis on Migration and Remittances. World Bank.
Nguyen, L. D., Raabe, K., & Grote, U. (2015). Rural–urban migration, household vulnerability, and welfare in Vietnam. World Development, 71, 79-93.
Obi, C., Bartolini, F., Brunori, G., & D'Haese, M. (2020). How does international migration impact on rural areas in developing countries? A systematic review. Journal of Rural Studies, 80, 273-290.
Partridge, M. D., Ali, K., & Olfert, M. R. (2010). Rural‐to‐urban commuting: Three degrees of integration. Growth and Change, 41(2), 303-335.
Ravenstein, E. G. (1885). The laws of migration. Journal of the Statistical Society of London, 48(2), 167-235.
Razzaghi Borkhani, F., & Mohammadi, Y. (2018). The Design of TOWS Strategic Model for Rural and Agricultural Tourism Development of Mazandaran Province. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 49(3), 509-525.
Sahani, N. (2021). Application of hybrid SWOT-AHP-Fuzzy-AHP model for formulation and prioritization of ecotourism strategies in Western Himalaya, India. International Journal of Geoheritage and Parks, 9(3), 349-362.
Saidmamatov, O., Matyakubov, U., Khodjaniyazov, E., Day, J., Ibadullaev, E., Chuponov, S., ... & Matyusupov, B. (2021). TOWS analysis for sustainable ecotourism development and state support during the pandemic: The Aral Sea region of Uzbekistan. Turyzm/Tourism, 31(1), 47-56.
Sarrafi, M. (2002). Internal migration and the problem of urban management. Quarterly Journal of Urban Management, 10, 112-129.
Savari, M., & Amghani, M. S. (2022). SWOT-FAHP-TOWS analysis for adaptation strategies development among small-scale farmers in drought conditions. International Journal of Disaster Risk Reduction, 67, 102695.
Savari, M., & Moradi, M. (2022). The effectiveness of drought adaptation strategies in explaining the livability of Iranian rural households. Habitat International, 124, 102560.
Stark, O. (1984). Rural-to-urban migration in LDCs: a relative deprivation approach. Economic Development and Cultural Change, 32(3), 475-486.
Sirkeci, I., Cohen, J. H., & Ratha, D. (Eds.). (2012). Migration and Remittances during the Global Financial Crisis and Beyond. World Bank Publications.
Tang, S., & Feng, J. (2015). Cohort differences in the urban settlement intentions of rural migrants: A case study in Jiangsu Province, China. Habitat International, 49, 357-365.
Todaro, M. P. (1969). A model of labor migration and urban unemployment in less developed countries. The American Economic Review, 59(1), 138-148.
Tilly, C. (2011). The impact of the economic crisis on international migration: a review. Work, Employment and Society, 25(4), 675-692.
UN (2013). World Population Prospect, 2013. New York: The United Nations, Department of Economic and Social Affairs.
UN-Habitat. (2012). Young People: Participation and Sustainable Development in an Urbanizing World, United nations Human Settlement Programme, Nairobi.
World Bank, (2006). World development report: Equity and development. New York: Oxford University Press
World Bank, (2018). https://data.worldbank.org/indicator/SP.RUR.TOTL.ZS. Accessed to website 21 June 2018
Zobeidi, T., Yaghoubi, J., & Yazdanpanah, M. (2022). Farmers’ incremental adaptation to water scarcity: An application of the model of private proactive adaptation to climate change (MPPACC). Agricultural Water Management, 264, 107528.
 
نامه انجمن جمعیت شناسی ایران
دوره 17، شماره 33
دی 1401
صفحه 237-268

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 خرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 09 مرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 10 مهر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار