برمبنای آخرین آیین‌نامه نشریات علمی وزارت علوم، مصوب 1398.02.09 به جای اطلاق اعتبار "علمی- پژوهشی" و "علمی- ترویجی" به مجلات علمی که سابقا مورد استفاده بود، همه نشریات مورد تأیید وزارت علوم، با عنوان نشریه علمی معتبر شناخته می‌شوند. براساس ضوابط تعریف شده در آیین نامه فوق الذکر، نشریات علمی می‌توانند یک نوع یا چندین نوع از مقالات علمی را متناسب با اهداف و حوزه موضوعی خود منتشر نمایند. نوع مقاله قابل انتشار بایستی براساس سیاست‌های نشریه مشخص گردد و در صفحه اول هر مقاله منتشر شده درج گردد. براین مبنا، با تصویب هیأت تحریریه نشریه در اسفندماه 1400، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران از تاریخ مذکور آمادگی پذیرش چهار نوع از مقالات شامل: 1) مقالات پژوهشی، 2) مقالات مروری، 3) دیدگاه (یا نقطه‌نظر)، 4) مقالات فنی را جهت بررسی و انتشار دارد.
نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، نوشته‌هایی از هر نوع از مقالات فوق را که قبلا منتشر شده باشد و یا در دست بررسی برای انتشار در جای دیگری باشد را نمی‌پذیرد و نویسندگان باید با احترام به اخلاق نشر، از ارسال چنین مقالاتی به نشریه به‌طور جدی خودداری نمایند. جزئیات و شرایط مربوط به هر کدام از انواع مقالات قابل انتشار در ادامه خواهد آمد. نویسندگان مقالات، به هنگام ارسال مقاله برای نشریه لازم است نوع مقاله خود را (براساس مطالعه شرایط ذکر شده برای انواع مقالات قابل چاپ در نشریه) پیشنهاد نمایند. جمع‌بندی نهایی در خصوص نوع مقاله پذیرش شده برای انتشار توسط سردبیر و هیأت تحریریه نشریه با بررسی انطباق مقاله با شرایط مشخص شده برای هر کدام از انواع مقالات قابل پذیرش به شرح زیر صورت خواهد گرفت:
1) مقاله پژوهشی (Original Research Article)
نوشته‌های اصیل پژوهشی، به ارائه نتایج حاصل از یک پژوهش اصیل می‌پردازند. به منظور رعایت اصول شکلی ثابتی در تدوین مقاله، اجزاء و محتوای کل مقاله، باید حداکثر در 8500 کلمه (مقالات کیفی تا حداکثر 10 هزار کلمه) و براساس بخش‌ها و عنوان‌های اصلی زیر سازمان یابند: چکیده، واژگان کلیدی، مقدمه و بیان مسأله، پیشینه پژوهش، چارچوب نظری، روش و داده‌ها، یافته‌ها، بحث و نتیجه‌گیری، منابع، چکیده انگلیسی. جزئیات مربوط به هرکدام از بخش‌های مختلف مقاله باید براساس راهنمای قرار گرفته در بخش "شیوه نامه تدوین اجزاء و بخش‌های مقالات اصیل پژوهشی" صورت گیرد.
2) مقاله مروری (Review Article)
مقالات مروری از نظر اجزاء، باید در بردارنده همان اجزائی باشند که در مقالات اصیل پژوهشی وجود دارد. حجم این نوع مقالات باید حداکثر شامل 8500 کلمه باشند و دو نوع هستند:
3) دیدگاه / نقطه نظر (Viewpoint/ Opinion)
این نوع نوشته‌ها نیازی به رعایت ساختار مقالات اصیل پژوهشی ندارند و می‌توانند موضوعاتی از قبیل: 1) نقد پژوهش‌های قبلی، 2) نقد یا بررسی کتاب، 4) تجزیه و تحلیل در مورد موضوعات جدید و نوظهور جمعیتی، 5) دیدگاه تحلیلی در خصوص یک پدیده جمعیتی یا روند تحولات شاخص‌های آن، 6) چالش‌ها یا راه حل‌ها در زمینه موضوعات و مسائل جمعیتی باشد. علاوه بر آن‌که نویسندگان می‌توانند مقالاتی از این نوع را به نشریه ارسال نمایند، در برخی موارد، دیدگاه یا نقطه‌نظر می‌تواند توسط سردبیر یا اعضای گروه دبیران (هیئت تحریریه) و یا بنا به دعوت سردبیر از یک متخصص نوشته شود. اینگونه نوشته‌ها، باید بین 1000 تا حداکثر 4000 کلمه تهیه شوند و دارای منابع باشند.
4) مقاله فنی (Technical Paper)
مقالات فنی (یادداشت فنی) نیازی به رعایت ساختار مقالات اصیل پژوهشی ندارند و از نظر سبک نوشتاری، باید به سبک گزارش خبری- تحلیلی نوشته شده و برای طیف متنوع‌تری از مخاطبان مناسب باشد. هدف اصلی یادداشت فنی آن است که اطلاعات مرتبط و بهنگام را در اختیار خوانندگان قرار دهد. این نوع نوشته‌ها باید منابع و ارجاعات داشته باشند ولی تعداد منابع مورد استفاده در آن باید کم باشد. نشریه حق ویرایش این نوع نوشته‌های پذیرفته شده را برای خود محفوظ نگه می‌دارد تا در صورت نیاز، نوشتار را جرح و تعدیل نماید. تعداد کلمات یادداشت فنی باید بین 1000 تا حداکثر 4000 کلمه باشد. در این نوع نوشته‌ها، ابتکار عمل‌ها و یا تصمیم‌ها و فعالیت‌های نوآورانه جدید و جالب توجه در رابطه با موضوعات جمعیتی گزارش می‌شود و خوانندگان در جریان آخرین اطلاعات، اقدامات و یا دستاوردها قرار می‌گیرند. یادداشت فنی می‌تواند به طیفی از موضوعات اختصاص یابد از قبیل اینکه:
شیوه نامه تدوین اجزاء و بخش های مقاله
به منظور رعایت اصول شکلی ثابتی در تدوین مقالات، اجزاء و محتوای مقالات پژوهشی، باید براساس بخش‌ها و عنوان‌های اصلی زیر سازمان یابند و تا حد امکان از آوردن عناوین فرعی تر و جزئی تر در ذیل هر بخش پرهیز شود: چکیده، واژگان کلیدی، مقدمه و بیان مسأله، پیشینه پژوهش، چارچوب نظری، روش و داده‌ها، یافته‌ها، بحث و نتیجه گیری، منابع، چکیده انگلیسی. تدوین هرکدام از بخش‌های مختلف مقاله باید براساس الگوی زیر صورت گیرد:
1- عنوان مقاله: عنوان باید کوتاه و جامع بوده و از 15 واژه تجاوز نکند.
2- چکیده: چکیده باید با استفاده از 150 تا 200 کلمه تنظیم گردد و از به کار بردن نام‌های خلاصه شده و ذکر منبع، فرمول، و نظایر آن در چکیده خودداری شود. چکیده باید به اختصار شامل چهار بخش "مقدمه و هدف"، "روش و داده‌های تحقیق"، "یافته‌ها" و "بحث و نتیجه‌گیری" باشد. نیازی به تفکیک نمودن چکیده به چهار بخش مقدمه، روش، یافته ها و نتیجه نیست. بلکه موارد فوق بایستی به صورت روایتی و در قالب عبارت پردازی‌های متصل به هم بیان گردند. توصیه می‌شود چکیده با محوریت اشاره به یکی از موارد زیر به پایان رسد: پیام اصلی مقاله؟ یا نتیجه کلیدی حاصل از مطالعه؟ یا توصیه های سیاستی حاصل از نتایج؟
3- واژگان کلیدی: تعداد 5 واژه کلیدی مقاله به ترتیب اولویت ذکر شود.
4- مقدمه و بیان مسأله: شامل شرحی از موضوع و مسأله تحقیق و اهمیت آن، و نیز معرفی هدف پژوهش است.
5- مرور ادبیات تجربی (مرور پیشینه پژوهش): شامل مرور ادبیات تجربی و نتایج پژوهش‌های پیشین در رابطه با موضوع است. تقسیمبندی پیشینه به داخلی و خارجی نبایستی صورت گیرد. بلکه تحقیقات برحسب ارتباط موضوعی که با مقاله دارند، صرفنظر ار داخلی یا خارجی بودن باید مورد اشاره قرار گیرند. در مرور پیشینه پژوهش، ذکر عناوین تحقیقات در متن مقاله ضرورتی ندارد. عناوین تحقیق در فهرست منابع پایانی مقاله ذکر می‌شود و خواننده در صورت لزوم می‌تواند به آنجا مراجعه کند. انتظار می‌رود در انتهای این قسمت، جنبه‌های نوآورانه مقاله، در مقایسه با مطالعات پیشین روشن شود.
6- چارچوب نظری (مفهومی) پژوهش: در ارائه چارچوب نظری، هدف مرور تئوری‌های موجود در درسنامه‌ها نیست. بلکه انتظار می‌رود مکانیزم‌های نظری روابط میان متغیرهای کلیدی تحقیق (که در فرضیات تحقیق مدنظرند)، با ارائه شواهد کافی تشریح گردد. لازم به ذکر است که تفکیک نمودن پیشینه تجربی از چارچوب نظری اختیاری است و می‌تواند این دو بخش در ذیل یک تیتر کلی مانند ادبیات نظری و تجربی موضوع در هم ادغام شود.
7- روش و داده‌های تحقیق: توضیحات روش‌شناسی مطالعه ازجمله شامل شرحی از روش اجرای پژوهش، شیوه گردآوری و تحلیل داده‌ها و شیوه های علمی به کار گرفته شده در تحقیق برای تأمین اعتبار و پایایی نتایج است.
6- یافته‌ها: در این قسمت، نتایج تجزیه و تحلیل‌های مقاله ارائه می‌گردد.
8- بحث و نتیجه‌گیری: در برگیرنده جمع‌بندی از یافته‌های مطالعه بوده و دستآورد‌های پژوهشی مطالعه با بازگشت به ادبیات نظری و تجربی موضوع مورد بحث قرار می‌گیرد و از یافته‌ها نتیجه‌گیری به عمل می‌آید. نگارنده (گان) در انتهای این قسمت پیشنهاد‌های لازم به پژوهش‌های بعدی را ارائه می‌دهند و همچنین برمبنای یافته‌های حاصل از مطالعه توصیه‌های سیاستی و مدیریتی را ارائه می‌نمایند.
9- سپاسگزاری: در این قسمت از تأمین کنندگان بودجه و امکانات و اشخاص دیگر که در انجام تحقیق کمک کرده‌اند، سپاسگزاری می‌شود. در صورتی که مقاله مستخرج از پژوهشی است که با استفاده از حمایت مالی به انجام رسیده باشد، ذکر نام سازمان و مؤسسه حمایت کننده الزامی است.
10- منابع: الگوی ارجاع‌دهی و نگارش منابع مقالات در نشریه براساس شیوه APA است. در قسمت منابع لازم است از آوردن واژگان به صورت مخفف و اختصاری (مانند J به جای Journal یا مانند Sci به جای Science یا مانند Uni به جای University و ...) پرهیز شود و عنوان کامل هر نشریه ذکر شود. (دریافت فایل کامل راهنمای تدوین منابع و مآخذ نشریه).
11- چکیده انگلیسی: چکیده مقاله به زبان انگلیسی به همراه برگردان کامل عنوان و متن مقاله باید به انتهای مقاله افزوده و ارسال شود. برگردان چکیده باید از نگارش صحیح و استاندارد انگلیسی برخوردار باشد. واژگان کلیدی مقاله نیز هماهنگ با نسخه فارسی در پایین چکیده انگلیسی باید آورده شوند.
نکات ویرایشی قابل توجه برای نویسندگان مقالات
عدم رعایت شیوه نامه فوق موجب تأخیر در فرآیند بررسی مقاله و رفت و برگشت‌های مکرر و زمانبر مقاله خواهد شد.