مرگ ناشی از سوانح و حوادث در ایران و نقش اثرگذار آن بر آینده جمعیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای جمعیت شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد علوم و تحقیقات) تهران، ایران

2 دانشیار مرکز پــژوهش های وزارت جهاد کشاورزی

3 استادیار جمعیت شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

4 دانشیار جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران

چکیده

اخیراً، کاهش رشد جمعیت که از رهگذر انتقال جمعیتی حاصل شده، نگرانی­هایی را برای دولتمردان ایجاد نموده است. به گونه­ای که در سیاست­های کلی جمعیت، مورخ 31/2/1393، بر افزایش سطح باروری به بالاتر از سطح جانشینی تاکید شده است. تجارب سایر کشورها نشان می­دهد زمانی‌که باروری به پایین­تر از سطح جانشینی رسیده، برای پیشگیری از سرعت کاهش رشد جمعیت تدابیری اساسی اندیشیده­اند. در ایران نیز به منظور جلوگیری از کاهش رشد جمعیت، می­توان همگام با بسترسازی برای افزایش سطح باروری، به ارتقاء امید زندگی و جلوگیری از مرگ زودرس (که عمدتا ناشی از حوادث ترافیکی است)، توجه نمود. روش تحقیق­، تحلیل داده‌های ثانویه با استفاده از تکنیک‌های جمعیت‌شناختی است. به این ترتیب که پس از بررسی فوت ناشی از سوانح و حوادث، نقش آن را بر آینده جمعیت ایران مطالعه ­شد. نتایج نشان داد مرگ ناشی از سوانح و حوادث حدود 8 درصد کل علل مرگ ایران را به خود اختصاص می­دهد. فوت مردان 15تا 30 ساله به دلیل سوانح و حوادث قابل توجه بوده و حکایت از مرگ زودرس آنها دارد. برپایه نتایج، برنامه­ریزی کوتاه و بلند-مدت برای کاهش فوت ناشی از سوانح و حوادث نقش اثرگذاری بر رشد، ساختار و تعداد جمعیت ایران در آینده خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Death from Accidents in Iran and its Prospective Impact on the Population

نویسندگان [English]

  • Elham Fathi 1
  • Mohsen Ebrahimpour 2
  • Mansour Sharifi 3
  • Shahla Kazemipour 4
1 Ph.D. in Demography, Islamic Azad University (Science and Research Branch), Tehran, Iran
2 Associate Professor of the Research Center of the Ministry of Jihad Agriculture
3 Assistant Professor of Demography, Islamic Azad University, Garmsar Branch
4 Department of Demography, University of Tehran
چکیده [English]

Recently, declining population growth through the Process of the demographic transition has raised concerns for government officials. In such a way that in the general population policies, in 2014, the level of fertility that should rais to higher than replacement level.The experiences of other countries show that when fertility is below the level of Neplacement, they have devised measures to prevent the slowdown in population growth. In Iran, in order to prevent the decline in population growth, along with paving the way for increasing fertility, it is possible to improve life expectancy and prevent premature death (which is mainly caused by traffic accidents). The research method is the analysis of secondary data using demographic techniques. Thus, after examining the deaths caused by accidents and incidents, its role on the future of Iran's population was studied. The results showed that deaths from accidents account for about 8% of all causes of death in Iran. The deaths due to accident for men aged 15 to 30 are significant and is an indication of premature death. Based on the results, short-term and long-term plans to reduce deaths due to accidents will play a role in the growth, structure and number of Iran's population in the future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Death due to accidents
  • Population forecast
  • Life expectancy
  • Population transition
  • Early death

مراجع

‒         برومندزاده محمدرضا و علی‌یار احمدی (1394). "اثر زمان بندی موالید و سطح تعدیل شده باروری در ایران". نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، شماره 10، صص:163-143
‒         پولارد، ا. اچ، فرحت یوسف و جی. ان پولارد (1371). روش‌های تحلیل جمعیت. (ترجمه‌ی هما آقا و همکاران). شیراز: مرکز جمعیت‌شناسی دانشگاه شیراز.
‒         زنجانی، حبیب اله و نوراللهی. (1379). جداول مرگ ایران و استان­ها سال 1375. تهران: موسسه پژوهش در تامین اجتماعی.
‒         سازمان ثبت احوال کشور (سال‌های مختلف). سالنامه آمارهای جمعیتی ثبت احوال کشور (سال­های 1385تا 1395). تهران: سازمان ثبت احوال کشور.
‒         ساسانی پور، محمد، مجید کوششی عباس عسکری‌ندوشن و اردشیر خسروی (1396). "نقش تغییرات سن و علت مرگ در افزایش امید زندگی در ایران در دهه اخیر". نامه انجمن جمعیت‌شناسی. دوره 12. شماره 24 صص: 109-134.
‒         ساسانی پور، محمد، مصیب محبی میمندی و سعیده  شهبازین (1395). "تحولات الگوی مرگ‌ومیر در ایران با تاکید بر جمعیت سنین نیروی کار در دهه اخیر". نامه انجمن جمعیت‌شناسی .سال یازدهم. شماره 21.ا. صص 210-190.
‒         سرایی، حسن. (1391). "جمعیت­شناسی و جمعیت ایران (گزیده مقاله­ها)". تهران: مرکز مطالعات و پژوهش­های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
‒         عباسی شوازی محمدجلال، میمنت حسینی چاوشی و پیتر مک‌دونالد (1384). "جمعیت و توسعه در ایران، ابعاد و چالش­ها" . تهران: موسسه مطالعات و پژوهش­های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
‒         عباسی شوازی محمد جلال و حسینی چاوشی میمنت (1392). "تحولات باروری در ایران در چهار دهه اخیر کاربرد و ارزیابی روش فرزندان خود در برآورد باروری با استفاده از داده های سرشماری 1365 تا 1390". (گزارش طرح پژوهشی)، تهران: ، پژوهشکده­ی آمار.
‒         عباسی شوازی محمد جلال، میمنت حسینی چاوشی، فریباسادات بنی هاشمی، الهام فتحی، صفیه میرزایی و مجتبی نصیری‌پور (1396). "باروری در ایران به روش غیر مستقیم فرزندان خود"، (گزارش طرح پژوهشی)، تهران: مرکز آمار ایران.
‒         عینی زیناب، حسن، شمس قهفرخی فریده، ساجدی علیرضا، خسروی اردشیر، زاهدیان علیرضا، رضایی قهررودی زهرا و نوراللهی طه (1393 الف). "مدل­سازی و پیش­بینی مرگ‌ومیر در ایران 1375 تا 1420"، (گزارش طرح پژوهشی)، تهران: پژوهشکده­ی آمار.
‒         عینی زیناب حسن سلطانی چمحیدری زهرا شمس قهفرخی فریده شیری محمـد، اسـلامی محمـد اسماعیل و مطلق محمد. (1393 ب). "بررسی چندمتغیری روند تغییرات باروری در ایران" ، (گزارش طرح پژوهشی)،تهران: پژوهشکده آمار.
‒         قدرتی، شفیعه (1392). سطح و الگوی مرگ‌ومیر در ایران با تاکید بر علل مرگ و عوامل اجتماعی-اقتصادی مرتبط با آن. پایان نامه دکترا جمعیت‌شناسی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
‒         کاظمی پور، شهلا  زاهدیان علی­رضا صفاکیش محدثه رضایی قهررودی زهرا اسلامی محمد و عینی زیناب حسن  (1394). بررسی نحوه نگرش جوانان در آستانه­ی ازدواج و زنان همسردار 15-49 ساله نسبت به فرزندآوری و شناخت عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی موثر بر آن. تهران: پژوهشکده آمار.
‒         کوششی، مجید (1397). جداول عمر کشور در سال 1395 بر اساس آمارهای ثبت مرگ در ایران. تهران: گزارش پژوهشی سفارشی بیمه مرکزی ج.ا.ایران. شماره8.
‒         مرکز آمار ایران (سال­های مختلف). نتایج تفصیلی سرشماری­های عمومی نفوس و مسکن، (سال­های 1385، 1390 و 1395). تهران: مرکز آمار ایران.
‒         میرزایی، محمد. (1384). "جمعیت و توسعه با تاکید بر ایران (ده مقاله)". تهران: مرکز مطالعات و پژوهش­های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
‒         میرزایی، محمد. کوششی مجید و ناصری محمد ناصر. (1375). "برآورد تحلیل شاخص­های حیاتی جمعیتی کشور در سرشماری­های 1365 و 1370". موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی. تهران: دانشگاه تهران.
‒         ویکس، جان. (1395). "جمعیت، مقدمه­ای بر مفاهیم و موضوعات". (ترجمه الهه میرزایی). تهران: مرکز مطالعات و پژوهش‌های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
‒      AbouZahr, C, L Mikkelsen, R Rampatige and A Lopez (2010). “Mortality Statistics: A Tool to Enhance Understanding and Improve Quality.” Working Paper Series No13, University of Queensland.
‒      Brian C. O'Neill Deborah B., Melanie B., Markos E. (2001). A Guide to Global Population Projections. Demographic Research Volume 4, Article 8, Pages 203-288
‒         Egidi, Salvatore, Rivellini & D’Angelo (2018). A network approach to studying cause-of-death interrelations. Demographic Research, Volume 38, Article 16, Pages 373-400.
‒      Long Chiang, Chin (1983). Life Table and mortality analysis. World  Health Organization
‒      Lussier Marie-Hélène, Robert Bourbeau, Robert Choinière (2008). Does the recent evolution of Canadian mortality agree with the epidemiologic transition theory?. Demographic Research, 18(Article 19): 531-568.
‒      Omran AR. (1971), “The Epidemiologic Transition: A Theory of  the Epidemiology of Population Change”, The Milbank Memorial Fund Quartely, 49(4): 509–538.
‒      United Nations (2018), International Organization for Migration (IOM), World Migration Report.
نامه انجمن جمعیت شناسی ایران
دوره 14، شماره 27
تیر 1398
صفحه 185-216

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 20 مرداد 1399
  • تاریخ پذیرش: 20 مرداد 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار