راهنمای نویسندگان

راهنمای نویسندگان برای نشریه علمی نامه انجمن جمعیت شناسی ایران 

شرایط کلی لازم برای مقالات ارسالی به نشریه:

  • مقالات قابل بررسی در نشریه، باید حاصل کار پژوهشی و علمی و متناسب با حوزه موضوعی نشریه باشند و صرفا باید از طریق وبگاه نشریه بارگذاری و ارسال شوند.
  • مسئولیت صحت مطالب به عهده نویسنده(گان) است و حق رد یا قبول و ویرایش مقاله برای نشریه محفوظ است.
  • متن مقاله ارسالی باید در قالب ورد (Microsoft Word)  و کلیه اجزاء مقاله، شامل چکیده، بدنه متن و منابع حداکثر 8500 کلمه باشد.
  • رعایت اخلاق پژوهشی در مقالات ارسال شده به نشریه الزامی است و کلیه نویسندگان بایستی فرم تعهدنامه اخلاقی را امضاء و فایل اسکن شده آن را به همراه فایل اصل مقاله بارگذاری نمایند.
    (دریافت فرم تعهد نامه نویسندگان)
  • اعلام تعارض منافع در تدوین مقاله و ارسال آن به همراه فایل اصل مقاله الزامی است. مسئولیت گزارش تعارض احتمالی منافع و حامیان مالی پژوهش به عهدة نویسندة مسئول است
    (دریافت فرم تعارض منافع)
  • مقالات منتشر شده توسط نشریه نامه انجمن جمعیت شناسی ایران دارای دسترسی باز (Open Access Jounal) برای کلیه محققین و خوانندگان است. با این حال، بررسی و اننشار مقالات در نشریه نامه انجمن جمعیت شناسی ایران مطابق با آیین نامه ابلاغی وزارت عتف از اول اردیبهشت‌ماه 1400 منوط به پرداخت هزینه اولیه‌ای به مبلغ 250 هزار تومان (در صورت پذیرش مقاله در فرآیند داوری) و همچنین 250 هزار تومان هزینه انتشار به ازای هر مقاله کامل است (که قبل از انتشار رسمی و نهایی مقاله دریافت می‌گردد) . روش‌های پرداخت هزینه مقاله: 1- واریز وجه به شماره حساب 342054900 بانک تجارت  به نام انجمن جمعیت شناسی ایران (شبا: IR580180000000000342054900) از طریق همراه بانک یا مراجعه حضوری به شعب و  2- از طریق درگاه پرداخت الکترونیک نشریه به نشانی https://idpay.ir/jpaiassoc  صورت خواهد گرفت. تصویر رسید لازم است رسید مربوط به واریز وجه در سامانه ارسال مقالات نشریه بارگذاری شود.

 


 

انواع مقالات قابل انتشار در نامه انجمن جمعیت شناسی ایران

برمبنای آخرین آیین‌نامه نشریات علمی وزارت علوم، مصوب 1398.02.09 به جای اطلاق اعتبار "علمی- پژوهشی" و "علمی- ترویجی" به مجلات علمی که سابقا مورد استفاده بود، همه نشریات مورد تأیید وزارت علوم، با عنوان نشریه علمی معتبر شناخته می‌شوند.  براساس ضوابط تعریف شده در آیین نامه فوق الذکر، نشریات علمی می‌توانند یک نوع یا چندین نوع از مقالات علمی را متناسب با اهداف و حوزه موضوعی خود منتشر نمایند. نوع مقاله قابل انتشار بایستی براساس سیاست‌های نشریه مشخص گردد و  در صفحه اول هر مقاله منتشر شده درج گردد. براین مبنا، با تصویب هیأت تحریریه نشریه در اسفندماه 1400، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران از تاریخ مذکور آمادگی پذیرش چهار نوع از مقالات شامل: 1) مقالات پژوهشی، 2) مقالات مروری، 3) دیدگاه (یا نقطه‌نظر)، 4) مقالات فنی را جهت بررسی و انتشار دارد.

نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، نوشته‌هایی از هر نوع از مقالات فوق را که قبلا منتشر شده باشد و یا در دست بررسی برای انتشار در جای دیگری باشد را نمی‌پذیرد و نویسندگان باید با احترام به اخلاق نشر، از ارسال چنین مقالاتی به نشریه به‌طور جدی خودداری نمایند. جزئیات و شرایط مربوط به هر کدام از انواع مقالات قابل انتشار در ادامه خواهد آمد. نویسندگان مقالات، به هنگام ارسال مقاله برای نشریه لازم است نوع مقاله خود را (براساس مطالعه شرایط ذکر شده برای انواع مقالات قابل چاپ در نشریه) پیشنهاد نمایند. جمع‌بندی نهایی در خصوص نوع مقاله پذیرش شده برای انتشار توسط سردبیر و هیأت تحریریه نشریه با بررسی انطباق مقاله با شرایط مشخص شده برای هر کدام از انواع مقالات قابل پذیرش به شرح زیر صورت خواهد گرفت:

 

1) مقاله پژوهشی (Original Research Article)

نوشته‌های اصیل پژوهشی، به ارائه نتایج حاصل از یک پژوهش اصیل می‌پردازند. به منظور رعایت اصول شکلی ثابتی در تدوین مقاله، اجزاء و محتوای کل مقاله، باید حداکثر در 8500 کلمه (مقالات کیفی تا حداکثر 10 هزار کلمه) و براساس بخش‌ها و عنوان‌های اصلی زیر سازمان یابند: چکیده، واژگان کلیدی، مقدمه و بیان مسأله، پیشینه پژوهش، چارچوب نظری، روش و داده‌ها، یافته‌ها، بحث و نتیجه‌گیری، منابع، چکیده انگلیسی. جزئیات مربوط به هرکدام از بخش‌های مختلف مقاله باید براساس راهنمای قرار گرفته در بخش "شیوه نامه تدوین اجزاء و بخش‌های مقالات اصیل پژوهشی" صورت گیرد.

 

2) مقاله مروری (Review Article)

مقالات مروری از نظر اجزاء، باید در بردارنده همان اجزائی باشند که در مقالات اصیل پژوهشی وجود دارد. حجم این نوع مقالات باید حداکثر شامل 8500 کلمه باشند و دو نوع هستند:

  • مرور سیستماتیک: مطالعاتی که به صورت فراتحلیل، فراترکیب، مرور نظام‌مند و نظایر آن انجام می‌شوند در این دسته قرار می‌گیرند.
  • مرور غیرسیستماتیک (یا مرور روایتی): این گونه نوشته‌ها، دربردارنده ارزیابی انتقادی از دانش موجود در رشته تخصصی یا مرور تاریخچه و روند توسعه و تکوین دانش در یک حوزه تخصصی هستند.

 

3) دیدگاه / نقطه نظر (Viewpoint/ Opinion)

این نوع نوشته‌ها نیازی به رعایت ساختار مقالات اصیل پژوهشی ندارند و می‌توانند موضوعاتی از قبیل: 1) نقد پژوهش‌های قبلی، 2) نقد یا بررسی کتاب، 4) تجزیه و تحلیل در مورد موضوعات جدید و نوظهور جمعیتی، 5) دیدگاه تحلیلی در خصوص یک پدیده جمعیتی یا روند تحولات شاخص‌های آن، 6) چالش‌ها یا راه حل‌ها در زمینه موضوعات و مسائل جمعیتی باشد. علاوه بر آن‌که نویسندگان می‌توانند مقالاتی از این نوع را به نشریه ارسال نمایند، در برخی موارد، دیدگاه یا نقطه‌نظر می‌تواند توسط سردبیر یا اعضای گروه دبیران (هیئت تحریریه) و یا بنا به دعوت سردبیر از یک متخصص نوشته شود. اینگونه نوشته‌ها، باید بین 1000 تا حداکثر 4000 کلمه تهیه شوند و دارای منابع باشند. 

 

4) مقاله فنی  (Technical Paper)

مقالات فنی (یادداشت فنی) نیازی به رعایت ساختار مقالات اصیل پژوهشی ندارند و از نظر سبک نوشتاری، باید به سبک گزارش خبری- تحلیلی نوشته شده و برای طیف متنوع‌تری از مخاطبان مناسب باشد. هدف اصلی یادداشت فنی آن است که اطلاعات مرتبط و بهنگام را در اختیار خوانندگان قرار دهد. این نوع نوشته‌ها باید منابع و ارجاعات داشته باشند ولی تعداد منابع مورد استفاده در آن باید کم باشد. نشریه حق ویرایش این نوع نوشته‌های پذیرفته شده را برای خود محفوظ نگه می‌دارد تا در صورت نیاز، نوشتار را جرح و تعدیل نماید. تعداد کلمات یادداشت فنی باید بین 1000 تا حداکثر 4000 کلمه باشد. در این نوع نوشته‌ها، ابتکار عمل‌ها و یا تصمیم‌ها و فعالیت‌های نوآورانه جدید و جالب توجه در رابطه با موضوعات جمعیتی گزارش می‌شود و خوانندگان در جریان آخرین اطلاعات، اقدامات و یا دستاوردها قرار می‌گیرند. یادداشت فنی می‌تواند به طیفی از موضوعات اختصاص یابد از قبیل اینکه:

  • گزارشی از ابتکار عمل‌ها و یا نوآوری‌هایی که در رابطه با تولید و گردآوری داده‌ها و آمارهای جمعیتی توسط محققان یا سازمان‌های تولید کننده آمار صورت می‌گیرد، ارائه نماید.
  • خلاصه ای از رویدادهای علمی مهم در حوزه جمعیت مانند کنفرانس‌ها، کارگاه‌ها و ... را ارائه نماید (مشروط به اینکه هنگام ارسال مقاله به نشریه بیش از سه ماه از زمان آن سپری نشده باشد)
  • درس‌های آموخته شده از تلاش‌ها در زمینه قوانین و سیاستگذاری‌های مرتبط با مسائل جمعیتی از ایران یا جهان ارائه نماید.
  • به  توسعه یک ایده جدید، دیدگاه نظری، تکنیک جدید و یا برنامه پژوهشی کمک نماید.

 


 

شیوه نامه تدوین اجزاء و بخش های مقاله

 به منظور رعایت اصول شکلی ثابتی در تدوین مقالات، اجزاء و محتوای مقالات پژوهشی، باید براساس بخش‌ها و عنوان‌های اصلی زیر سازمان یابند و تا حد امکان از آوردن عناوین فرعی تر و جزئی تر در ذیل هر بخش پرهیز شود: چکیده، واژگان کلیدی، مقدمه و بیان مسأله، پیشینه پژوهش، چارچوب نظری، روش و داده‌ها، یافته‌ها، بحث و نتیجه گیری، منابع، چکیده انگلیسی.  تدوین هرکدام از بخش‌های مختلف مقاله باید براساس الگوی زیر صورت گیرد:

 

1- عنوان مقاله: عنوان باید کوتاه و جامع بوده و از 15 واژه تجاوز نکند.

2- چکیده و چکیده مبسوط: چکیده باید با استفاده از 150 تا 200 کلمه تنظیم گردد و از به کار بردن نام‌های خلاصه شده و ذکر منبع، فرمول، و نظایر آن در چکیده خودداری شود. چکیده باید به اختصار شامل چهار بخش "مقدمه و هدف"، "روش و داده‌های تحقیق"، "یافته‌ها" و  "بحث و نتیجه‌گیری" باشد. نیازی به تفکیک نمودن چکیده به چهار بخش مقدمه، روش، یافته ها و نتیجه نیست. بلکه موارد فوق بایستی به صورت روایتی و در قالب عبارت پردازی‌های متصل به هم بیان گردند. توصیه می‌شود چکیده با محوریت اشاره به یکی از موارد زیر به پایان رسد: پیام اصلی مقاله؟ یا نتیجه کلیدی حاصل از مطالعه؟ یا توصیه های سیاستی حاصل از نتایج؟

3- واژگان کلیدی:   تعداد 5 واژه کلیدی مقاله به ترتیب اولویت ذکر شود.

4- مقدمه و بیان مسأله: شامل شرحی از موضوع و مسأله تحقیق و اهمیت آن، و نیز معرفی هدف پژوهش است.

5- مرور ادبیات تجربی (مرور پیشینه پژوهش): شامل مرور ادبیات تجربی و نتایج پژوهش‌های پیشین در رابطه با موضوع است. تقسیمبندی پیشینه به داخلی و خارجی نبایستی صورت گیرد. بلکه تحقیقات برحسب ارتباط موضوعی که با مقاله دارند، صرفنظر ار داخلی یا خارجی بودن باید مورد اشاره قرار گیرند. در مرور پیشینه پژوهش، ذکر عناوین تحقیقات در متن مقاله ضرورتی ندارد. عناوین تحقیق در فهرست منابع پایانی مقاله ذکر می‏شود و خواننده در صورت لزوم می‏تواند به آنجا مراجعه کند. انتظار می‌رود در انتهای این قسمت، جنبه‌های نوآورانه مقاله، در مقایسه با مطالعات پیشین روشن شود.

6- چارچوب نظری (مفهومی) پژوهش: در ارائه چارچوب نظری، هدف مرور تئوری‌های موجود در درسنامه‌ها نیست. بلکه انتظار می‌رود مکانیزم‌های نظری روابط میان متغیرهای کلیدی تحقیق (که در فرضیات تحقیق مدنظرند)، با ارائه شواهد کافی تشریح گردد. لازم به ذکر است که تفکیک نمودن پیشینه تجربی از چارچوب نظری اختیاری است و می‌تواند این دو بخش در ذیل یک تیتر کلی مانند ادبیات نظری و تجربی موضوع در هم ادغام شود.

7-  روش و داده‌های تحقیق: توضیحات روش‌شناسی مطالعه ازجمله شامل شرحی از روش اجرای پژوهش، شیوه گردآوری و تحلیل داده‌ها و شیوه های علمی به کار گرفته شده در تحقیق برای تأمین اعتبار و پایایی نتایج است.

6- یافته‌ها: در این قسمت، نتایج تجزیه و تحلیل‌های مقاله ارائه می‌گردد.

8- بحث و نتیجه‌گیری: در برگیرنده جمع‌بندی از یافته‌های مطالعه بوده و دستآورد‌های پژوهشی مطالعه با بازگشت به ادبیات نظری و تجربی موضوع مورد بحث قرار می‌گیرد و از یافته‌ها نتیجه‌گیری به عمل می‌آید. نگارنده (گان) در انتهای این قسمت پیشنهاد‌های لازم به پژوهش‌های بعدی را ارائه می‌دهند و همچنین برمبنای یافته‌های حاصل از مطالعه توصیه‌های سیاستی و مدیریتی را ارائه می‌نمایند.

9- سپاسگزاری: در این قسمت از تأمین کنندگان بودجه و امکانات و اشخاص دیگر که در انجام تحقیق کمک کرده‌اند، سپاسگزاری می‌شود. در صورتی که مقاله مستخرج از پژوهشی است که با استفاده از حمایت مالی به انجام رسیده باشد، ذکر نام سازمان و مؤسسه حمایت کننده الزامی است.

10- منابع: الگوی ارجاع‌دهی و نگارش منابع مقالات در نشریه براساس شیوه APA است. در قسمت منابع لازم است از آوردن واژگان به صورت مخفف و اختصاری (مانند J به جای Journal یا مانند Sci به جای Science یا مانند Uni به جای University و ...)  پرهیز شود و عنوان کامل هر نشریه ذکر شود. (دریافت فایل کامل راهنمای تدوین منابع و مآخذ نشریه).

11- چکیده انگلیسی: چکیده مقاله به زبان انگلیسی به همراه برگردان کامل عنوان و متن مقاله باید به انتهای مقاله افزوده و ارسال شود. برگردان چکیده باید از نگارش صحیح و استاندارد انگلیسی برخوردار باشد. واژگان کلیدی مقاله نیز هماهنگ با نسخه فارسی در پایین چکیده انگلیسی باید آورده شوند. علاوه بر چکیده کوتاه مقاله که از روی چکیده فارسی برگردان می‌شود، لازم است چکیده مبسوط مقاله با استفاده از 700 تا حداکثر 1000 کلمه تنظیم و ارسال گردد (دریافت فایل راهنمای تدوین چکیده مبسوط)

 


 

نکات ویرایشی قابل توجه برای نویسندگان مقالات

  • رعایت فاصله‌ها و نیم‌فاصله‌ها در متن مقاله ضروری است. بعنوان مثال در تمامی طول متن مقاله، کلماتی که با "های" جمع آمده است یا مثلا افعالی که با "می" شروع می‌شوند، به جای یک فاصله کامل، نیاز به نیم‌فاصله دارند. بقیه کلمات ترکیبی مانند برنامه‌ریزی، بین‌المللی، جمعیت‌شناسی، سیاست‌گذاران و نظایر آن باید با نیم‌فاصله نوشته شوند. برای نیم‌فاصله‌ها در برنامه Word می‌توان از فشردن همزمان کلیدهای ترکیبی Ctrl+Shift+2 استفاده کرد.
  • علائم دستوری مانند نقطه، ویرگول، نقطه ویرگول، دونقطه، بدون هیچ فاصله­‌ای در انتهای کلمات قرار گرفته، اما همواره بعد از آنها، یک فاصله نیاز است.
  • برای تمامی اسامی لاتین در متن مقاله، فقط در اولین جایی که به نام نویسنده استناد شده است، لازم است در پاورقی همان صفحه معادل لاتین آن درج شود.
  • پاورقی‌های هر صفحه در برنامه Word باید به صورت اتوماتیک و از منوی References / Insert Footnote ایجاد شوند و در پایین همان صفحه مربوطه آورده شوند. پاورقی‌ها نباید به صورت سیستم پیوسته شماره‌گذاری شوند (بلکه شماره پاورقی در هر صفحه Restart و مجددا از 1 شروع می‌شود).
  • تعداد جداول مورد استفاده در مقاله نباید از 6 جدول تجاوز کند. در صورت اقتضا توصیه می‌شود جداول مقاله تا حدامکان با یکدیگر ترکیب و در تعداد کمتری جدول خلاصه گردند. اطلاعات ارائه شده در جدول­ها  نباید در قالب نمودار در مقاله تکرار شوند.
  • در مورد نمودارها، لازم است عنوان محورهای افقی و عمودی برای تمامی نمودارها مشخص شوند.
  • میزان در جمعیت شناسی، یک واژه کاملا تخصصی است که بار معنایی خاص خود را دارد که از تقسیم تعداد واقعه بر جمعیت در معرض واقعه محاسبه می شود. باید از کاربرد نادرست این واژه در یک مجله تخصصی جمعیت، (بعنوان مثال: میزان دینداری) پرهیز شود. در اینگونه موارد، به جای میزان، می‌توان پیشنهاد کرد که از معادل های جایگزینی مانند درجه، سطح، اندازه، متغیر، سنجه و نظایر آن استفاده شود. هر چند در بسیاری از مواقع حذف واژه میزان در جلوی نام متغیر، هم هیچ اشکالی در انتقال معنا پدید نمی آورد.

عدم رعایت شیوه نامه فوق موجب تأخیر در فرآیند بررسی مقاله و رفت و برگشت­‌های مکرر و زمان­بر مقاله خواهد شد.