تعیین کننده های سرمایه ای سبک زندگی سلامت محور سالمندان تهرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه خوارزمی

2 استادیار جمعیت شناسی، دانشگاه خوارزمی

3 کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی

چکیده

مطالعه سبک زندگی سلامت‌محور به بررسی الگوی‌های جمعی رفتارهایی اطلاق می‌شوند که با پرداختن به مسائل مخاطره‌آمیز سلامت افراد و یافتن علل و دلایل آن تضمین کننده سلامت ایشان باشند. تبیین‌های موجود، عمدتا تعیین کننده‌هایی همچون انتخاب‌های فردی و عوامل ساختاری و اجتماعی را مدنظر قرار داده‌اند. با اتخاذ رویکردی مشابه، تحقیق حاضر درصدد کشف علل سرمایه‌ای موثر بر انتخاب‌های فردی است که بر سبک زندگی سلامت‌محور سالمندان تهرانی تاثیر می‌گذارند.
یافته‌های تحقیق نشان داد تقریبا دو سوم سالمندان مورد بررسی، از سبک زندگی متوسطی برخوردارند. با در نظر گرفتن انواع سرمایه، 6/56 درصد نمونه تحقیق از سرمایه اقتصادی متوسط و 2/62 درصد آنها از سرمایه اجتماعی متوسطی برخوردارند. مهمتر آنکه 7/74 درصد سالمندان مورد بررسی از سرمایه فرهنگی پایینی برخوردارند. نتایج آزمون فرضیات نشان داد که سرمایه اجتماعی و اقتصادی با سبک زندگی مبتنی بر سلامت سالمندان رابطه معنی داری دارند در حالیکه سرمایه فرهنگی بر سبک زندگی بی تاثیر است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد 16 درصد تغییرات سبک زندگی سالمندان تابع سرمایه اجتماعی و اقتصادی است و در بین انواع سرمایه، سرمایه اجتماعی و سپس سرمایه اقتصادی با ضرایب بتای 186/0 و 136/0 بیشترین اثر را بر سبک زندگی سلامت محور سالمندان دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Capital-related Determinants of the Elderly's Life Style in the City of Tehran

نویسندگان [English]

  • Bizhan Zare 1
  • Zeinab Kavehfirouz 2
  • Mohammad Rasool Soltani 3
1 Associate Professor of Sociology, Kharazmi University
2 Assistant Professor of Demography, Kharazmi University
3 M.A. in Social Research, Kharazmi University
چکیده [English]

Healthy lifestyle is known as pattern of collective behaviors that engage in risky health problems and their causes and reasons of health to ensure.  Accomplished Explanations mainly have considered the determinants such as structural and social factors and individual choices. This survey, as a similar approach, focused on the capital related causes that influence individual choices, and affect on healthy lifestyle of the elderly in Tehran.

Top of Form

Research findings show that almost two-thirds of elderly had a moderate healthy lifestyle. Considering the types of capital, 56/6 Percentage of research subjects had average economic capital and 62/2 percent had average social capital. More importantly, 74/4 percent of elderly had low cultural capital. Test of the assumptions showed that social and economic capital are significantly associated with healthy lifestyle of elderly, while cultural capital is not significant. Results of regression analysis showed that 16 percent of elderly healthy lifestyle is affected by social and economic capital changes, and among the types of capital, social capital and economic capital with 0/186 and 0/136 beta coefficient, had greatest impact on the healthy lifestyle of the elderly.

مراجع

حاتمی پور، خدیجه  و لیلا زارعی (1389)بهداشت دوران سالمندی، تهران: طنین.
آدام، فیلیپ و کلودین هرتسلیک(1385)  جامعه شناسی پزشکی و بیماری، (ترجمه دنیا کتبی)،  تهران:  نشرنی.
الوانی، مهدی و علیرضا شیروانی (1385) سرمایه اجتماعی، مفاهیم، نظریه ها و کاربردها، اصفهان: انتشارات مانی.
حاتمی پور، خدیجه و لیلا زارعی(1389) بهداشت دوران سالمندی، تهران: نشر و تبلیغ بشری.
روحانی، حسن1388)) گفتمان درآمدی بر نظریه سرمایه فرهنگی، فصلنامه راهبرد، سال هجدهم شماره 53، 37-3 زمستان.
ریتزر، جورج (1387) نظری جامعه شناسی در دوران معاصر، (ترجمه محسن ثلاثی)، تهران: علمی.
زنجانی، حبیب اله  (1383)تحول جمعیتی و پیامدهای مسئله آفرین آن، )مجموعه مقالات)، تهران.
سرشماری های عمومی نفوس و مسکن سال های 1385 و 1390.
فاضلی، محمد(1382)  مصرف و سبک زندگی، قم: صبح صادق.
کاظمی پور، شهلا (1378) الگویی در تعیین پایگاه اجتماعی- اقتصادی افراد و سنجش تحرک اجتماعی، نامه علوم اجتماعی، شماره14  ، (پاییز و زمستان)، صص: 139-172.
کاوه فیروز، زینب (1390) ساختارهای جمعیتی اجتماعی اثرگذار بر کیفیت زندگی سالمندان شهر تهران، پایان نامه دکتری جمعیت‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
گیدنز، آنتونی(1382)  تجدد و تشخص، تهران: نی.
گیدنز، آنتونی(1386) جامعه شناسی، (ترجمه حسن چاوشیان)، تهران: نی.
محسنی، منوچهر(1368) مقدمات جامعه شناسی، تهران: انتشارات دیبا.
نصیری، مرتضی(1386)  سرمایه اجتماعی و تاثیر آن بر سیاست­گذاری عمومی، تهران: انتشارات مطالعات فرهنگی.
حبیب‌پورگتابی، کرم و رضا صفری‌شالی (۱۳۸۸) راهنمای جامع کاربردSPSSدر تحقیقات پیمایشی : (تحلیل داده‌های کمی)، تهران، لویه‏‫.
Bourdieu, P. (1984) "Distinction"Cambridge, Harvard University Press.
Cockerham, W.C. (2005) Health lifestyle theory and the convergence of agency and structure. Journal of Health and Social Behavior 46(1): 51–67.
Cockerham, W.C., B.P. Hinote, P. Abbott, & C. Haerpfer (2004) "Health lifestyles in central Asia:the case of Kazakhstan and Kyrgyzstan." Social Science & Medicine 59(7):: 1409–1421.
  Fernández-Olano C, J.D. Hidalgo, R. Cerdá-Díaz, M. Requena-Gallego, C. Sánchez-Castaño, L. Urbistondo-Cascales, & A. Otero-Puime. (2006) "Factors associated with health care utilization by the elderly in a public health care system." Health Policy 75(2): 131–139.
Grundy, E., & A. Sloggett. (2003)"Health inequalities in the older population: the role of personal capital, social resources and socio-economic circumstances." Social Science & Medicine 56: 935–947.
Schwartz, A. M. & M.B, Scott (2000). Sociology. London: Allyan and Bacon.
Smith, K.V., & N. Goldman (2007) "Socioeconomic differences in health among older adults in Mexico." Social Science & Medicine 65: 1372–1385.
Spencer, C.A., K. Jamrozik,  P.E. Norman,  & M. Lawrence-Brown (2005) "A simple lifestyle score predicts survival in healthy elderly men." Preventive Medicine 40(6): 712– 717.
Sugiyama, T., & C. Ward Thompson,  (2007) "Older people’s health, outdoor activity and supportiveness of neighbourhood eenvironments" Landscape and Urban Planning 83(2-3): 168–175.
نامه انجمن جمعیت شناسی ایران
دوره 8، شماره 16
مهر 1392
صفحه 117-138

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 10 خرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 10 خرداد 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار