تعیین‌کننده‌های بلافصل نیات باروری در شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه جامعه‌شناسی و انسانشناسی دانشگاه نیپیسینگ کانادا

2 دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشگاه اصفهان

چکیده

بازنگری، تدوین و اجرای موفق هر گونه سیاست جمعیتی جهت مقابله با تداوم باروری زیر سطح جایگزینی در ایران نیازمند ارتقای شناخت ما از تعیین‌کننده های بلافصل نیات باروری (نگرش به فرزندآوری، هنجارهای ادراکی، و نظارت ادراکی رفتاری) زوجین جوان دارد. این پژوهش متکی بر نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده و داده‌های پیمایش 1391 نیات باروری شهر تهران (حجم نمونه = 2267) است. بر اساس یافته ها، بیش از نیمی از زوجین جوان در آینده هیچ فرزندی نمی‌خواهند. تحلیلهای چند متغیری ‌نشان می‌دهد افرادی‌که فرزندآوری را موجب بدتر شدن جنبه‌های مختلف زندگی فردی خود (مانند: وضعیت اقتصادی، روابط زناشویی، نگرش اطرافیان، احساس امنیت و رضایت از زندگی) می‌دانند؛ فشار کمتری برای داشتن فرزند از سوی گروههای مرجع بسیار نزدیک به خود (والدین، دوستان، همسایگان) احساس می‌کنند؛ و با وجود دسترسی به منابع اقتصادی و حمایتی لازم برای فرزند‌آوری تصمیم‌شان برای داشتن فرزند(دیگر) تغییر نمی‌کند، بیشتر احتمال دارد که هیچ فرزند (دیگری)در آینده نخواهند و یا مردد باشند تا اینکه فرزندی بخواهند. سایر یافته ها حاکی است که برخورداری فرد از مشوق‌های اقتصادی دولت برای افزایش باروری، تاثیرات متفاوتی بر نیات باروری گروههای مختلف اقتصادی و اجتماعی زوجین جوان دارند؛ نکته‌ای که بایستی درتدوین هرگونه سیاست تشویقی موالید کشور مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Proximate Determinants of Fertility Intentions in Tehran, Iran

نویسندگان [English]

  • Amir Erfani 1
  • Javad Shojaei 2
1 Professor, Department of Sociology and Anthropology, Nipissing University, Canada
2 Ph.D. Candidate in Sociology, University of Isfahan
چکیده [English]

The success of any pronatalist population policies relies on improving the understanding of immediate determinants of fertility intentions (attitudes to childbearing, perceived norms, and perceived behavioral control) among married young couples. This research is based on the Theory of Planned Behavior and the data from the 2012 Tehran Survey of Fertility Intentions (n= 2267). The results show that more than half of young married adults in Tehran intend to have no more children. The multivariate analysis indicate that individuals who view childbearing as being detrimental to their personal life (e.g., economic living condition, marital relationships and life satisfaction), feel less normative pressure from very close peer groups (parents, friends, and neighbors) to have a/another child, and believe their childbearing decision is not contingent on the presence of economic resources required for childbearing, are more likely to want no (more) children or to be unsure rather than to want a/another child. Other findings show that access to the government incentives to increase fertility has different effects on fertility intentions of socio-economically various subgroups of young married couples, which should be considered by policy makers developing pronatalist population policies of the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fertility Intentions
  • Determinants
  • Attitude
  • Childbearing
  • Norms
  • Tehran

مراجع

-        عرفانی، امیر. (1393). گزارش تفصیلی پیمایش باروری تهران،1393: بررسی تغییرات در میزان‌های باروری، رفتارها و ترجیحات فرزندآوری. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری: مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور: تهران، ایران.
-        عرفانی، امیر. (1392). باروری در ایران و شهر تهران: میزان ها، روندها و تفاوتها. فصلنامه مطالعات جمعیتی سال اول شماره 1 صفحه 87- 107.
-        عرفانی، امیر. (1391). گزارش تفصیلی پیمایش نیات باروری تهران، 1391. مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری: تهران، ایران.
-        کریمی، خدیجه. (1390)."بررسی تغییرات شاخص‌های ازدواج در ایران طیّ سال های137-1385".چاپ شده در جمعیّت، برنامه‌ریزی و توسعه‌ی پایدار. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیّتی آسیا و اقیانوسیه، صص 39 - 63 .
 
-        Aassve, A. (2003). “The impact of economic resources on premarital childbearing and subsequent marriage among young American women,” Demography, 40(1), 105-126.
-        Ajzen, I. (2005). Attitudes, Personality, and Behavior (2nd ed.). Maidenhead, Berkshire, England: Open University Press.
-        Axinn, W. G., M.E. Clarkberg & A. Thornton. (1994). “Family influences on family size Preferences,” Demography, 31(1), 65-79.
-        Barber, J. S. (2000). “Intergenerational influences on the entry into parenthood: Mothers’ preferences for family and nonfamily behavior,” Social Forces, 79(1), 319-348.
-        Bernardi, L., S. Keim & H. von der Lippe. (2007). “Social influences on fertility: A comparative mixed methods study in Eastern and Western Germany,” Journal of Mixed Methods Research, 1(1), 23-47.
-        Billari, F.C., D. Philipov & M.R. Testa. (2009). “Attitudes, norms and perceived behavioural control: Explaining fertility intentions in Bulgaria,” European Journal of Population, 25(4), 439-465.
-        Buhler, C. & E. Fratczak. (2007). “Learning from others and receiving support: The impact of personal networks on fertility intentions in Poland. European Societies, 9(3), 359-382.
-        Call, L. L. (2008). “Singapore's falling fertility: Exploring the influence of the work-family Interface,” International Journal of Sociology of the Family, 34(1), 91.
-        Dommermuth, L., J. Klobas & T. Lappegard. (2009). Now or later? Insights from the theory of planned behaviour into differences in short-term and long-term fertility intentions, Dondena Working Paper No. 20. Milan, Italy: Carlo F. Dondena Centre for Research on Social Dynamics, Bocconi University.
-        Erfani, A. (2016). “Levels, Trends and Correlates of Abortion in Tehran, Iran: 2009–2014,” International Perspectives on Sexual and Reproductive Health 42(2):93-101.
-        Erfani, A. & K. McQuillan. (2008). “Rates of induced abortion in Iran: the roles of contraceptive use and religiosity,” Studies in Family Planning, 39(2):111-122.
-        Hagewen, K.J. & P.S. Morgan. (2005). Intended and ideal family size in the United States, 1970-2002. Population and Development Review 31: 507-527.
-        Jaccard, J., & A.R. Davidson (1975). “A comparison of two models of social behavior: Results of a survey sample. Sociometry, 38(4), 497-517.
-        Khalaj-Abadi Farahani, F., J. Cleland & A.H. Mehryar. (2011). “Associations between family factors and premarital heterosexual relationships among female college students in Tehran,” International Perspectives on Sexual and Reproductive Health, 37(1):30–39.
-        Klobas, J. (2010). “Social psychological influences on fertility intentions: A study of eight countries in different social, economic and policy contexts.” Carlo F. Dondena Centre for Research on Social Dynamics: Università Bocconi, via Guglielmo Röntgen 1, 20136 Milan, Italy. Accessed on June 2012: http://www.oeaw.ac.at/vid/repro/assets/docs/TPB-model-fertility-intentions.pdf
-        Koropeckyj-Cox, T., & G. Pendell. (2007). “The gender gap in attitudes about childlessness in the United States,” Journal of Marriage and the Family, 69(4), 899-915.
-        Morgan, S. P. (1982). “Parity-specific fertility intentions and uncertainty: The United States, 1970 to 1976,” Demography, 19(3), 315-334.
-        Morgan, S. P. (1981). “Intention and uncertainty at later stages of childbearing: The United States 1965 and 1970,” Demography, 18(3), 267-285.
-        Miller, W. B., & D.J. Pasta. (1995). “The psychology of child timing: A measurement instrument and a model,” Journal of Applied Social Psychology, 24, 218-250.
-        Philipov, D., Z. Spéder & B. Francesco. (2006). “Soon, later, or ever? The impact of anomie and social capital on fertility intentions in Bulgaria (2002) and Hungary (2001),” Population Studies, 60(3), 289-308.
-        Quesnel-Vallée, A. & P.S. Morgan. (2003). “Missing the target? Correspondence of fertility intentions and behavior in the United States,” Population Research and Policy Review 22: 497-525.
-        Schoen, R., N. M. Astone, Y.J. Kim, C.A. Nathanson, & J.M. Fields. (1999). “Do fertility intentions affect fertility behavior?” Journal of Marriage and the Family, 61(3), 790- 799.
-        Schoen, R., Y.J. Kim, C. A. Nathanson, J.Fields, & N.M. Astone. (1997). “Why do Americans want children? Population and Development Review 23: 333-358.
-        South, S. J., & E.P. Baumer. (2000). Deciphering community and race effects on adolescent premarital childbearing. Social Forces, 78(4), 1379-1407.
-        Speizer, I.S. (2006). “Using strength of fertility motivations to identify family planning program strategies,” International Family Planning Perspectives, 32(4), 185-191.
-        Thomson, E., & Brandreth, Y. 1997. Measuring fertility demand. Demography, 32(1), 343- 354.
-        Vikat, A., Z. Spéder, G. Beets, F.C. Billari, C. Buhler, A. Desesquelles, et al. (2007). “Generations and Gender Survey (GGS): Towards a better understanding of relationships and processes in the life course,” Demographic Research, 17, 389.
-        Yamaguchi, K. & L.R. Ferguson. (1995). “The stopping and spacing of childbirths and their birth-history predictors: Rational-choice theory and event-history analysis,” American Sociological Review, 60, 272-298.
نامه انجمن جمعیت شناسی ایران
دوره 10، شماره 20
مهر 1394
صفحه 164-186

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 مهر 1396
  • تاریخ پذیرش: 30 مهر 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار