ORIGINAL_ARTICLE
ماندن یا مهاجرت دوباره مهاجران بازگشته افغانستانی از ایران به کشورشان و عوامل تعیینکنندۀ آن
با توجه به پویاییهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دنیای معاصر، بازگشت مهاجران و پناهندگان در سالهای اخیر اهمیتی فزاینده یافته است. با این حال، علیرغم بازگشتهای جمعی بزرگی که رخ داده است، پایداری این بازگشتها هیچگاه از پیش تضمین شده نیست. این مقاله به بررسی پایداری بازگشتِ پناهندگان افغانستانی به کشورشان از ایران و اثر عوامل جمعیتی، زمینهای و ساختاری بر تصمیم آنها به ماندن در افغانستان یا مهاجرت دوباره میپردازد. بدین منظور، پیمایشی با حجم نمونه 425 نفری در شهرهای کابل، هرات و مزار شریف صورت گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، تجربۀ بازگشت پناهندگان افغانستانی از ایران به افغانستان چندان پایدار نیست چرا که بیش از نیمی از بازگشتکنندگان قصد مهاجرت دوباره از افغانستان را دارند یا نسبت به ماندن در افغانستان مردد هستند. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان داد که متغیرهای قومیت، تحصیلات، وضعیت زناشویی، ترکیب همسایگان، مدت مهاجرت در ایران، نوع بازگشت، رضایت اجتماعی، احساس تبعیض، و سطح بازادغام اجتماعی تأثیر معناداری بر ماندن یا مهاجرت دوباره دارند.
https://www.jpaiassoc.ir/article_30184_9bb2d90dd5899c2b8efe7c5640fce6be.pdf
2017-02-19
10
41
مهاجرت بازگشتی
بازادغام اقتصادی ـ اجتماعی
نیّات مهاجرتی
مهاجرت دوباره
بازگشتکنندگان افغانستانی
محمدجلال
عباسی شوازی
mabbasi@ut.ac.ir
1
استاد گروه جمعیت شناسی، دانشگاه تهران
AUTHOR
رسول
صادقی
rassadeghi@ut.ac.ir
2
دانشیار گروه جمعیت شناسی، دانشگاه تهران
AUTHOR
عبدالله
محمدی
ab.puya@gmail.com
3
کارشناس ارشد جمعیتشناسی، دانشگاه تهران
AUTHOR
- صادقی، رسول و محمدجلال عباسیشوازی (1395): بازگشت به وطن یا ماندن جوانان افغانستانی در ایران، دوفصلنامه مطالعات جمعیتی، دوره 1، شماره 1، بهار و تابستان 1395، صص 119 ـ 150.
1
- محمودیان، حسین (1386): مهاجرت افغان ها به ایران: تغییر در ویژگی های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی و انطباق با جامعۀ مقصد، نامه انجمن جمعیت شناسی ایران، شماره 4، صص 42 ـ 69.
2
- Abbasi-Shavazi, M. & Sadeghi, R. (2014): ‘Socio-Cultural Adaptation of second-generation Afghans in Iran’, International Migration, Vol. online 10 january 2014.
3
- Abbasi-Shavazi, M. J. and Diana Glazebrook (2006): Continued Protection, Sustainable Reintegration: Afghan Refugees and Migrants in Iran, Afghanistan Research and Evaluation Unit, Briefing Paper Series.
4
- Abbasi-shavazi, M. Jalal and Rasoul Sadeghi (2011): “The Adaptation of Second-Generation Afghans in Iran: Empirical Findings and Policy Implications”, Middle East Institute.
5
- Abbasi-Shavazi, M. Jalal et al. (2005): Return to Afghanistan? A Study of Afghans Living in Mashhad, Iran, Afghanistan Research and Evaluation Unit.
6
- Arowolo, Oladele O. (2000): “Return Migration and the Problem of Reintegration”, International Migration, Vol. 38 (5), pp. 59-82.
7
- Asia Foundation (2015). Afghanistan in 2015: A Survey of the Afghan People.
8
- Athukorala, Premachandra (1990): ‘International Contract Migration and the Reintegration of Return Migrants: The Experience of Sri Lanka’, International Migration Review, Vol. 24, No. 2, pp. 323-346.
9
- Bakewell, Oliver (1996): “Refugee Repatriation in Africa: Towards a Theoretical Framework?”, Center for Development Studies, University of Bath.
10
- Bernard, Russell and Lambros Comitas (1978): “Greek Return Migration”, Current Anthropology, Vol. 19, No. 3 (Sep., 1978), pp. 658-659.
11
- Bialczyk, Agata (2008): ‘Voluntary Repatriation’ and the case of Afghanistan: A Critical Examination, Refugee Studies Centre, University of Oxford.
12
- Black, Richard & Saskia Gent (2006): “Sustainable Return in Post-conflict Contexts,” International Migration, Vol. 44, pp. 15-38.
13
- Cassarino, Jean-Pierrre (2004): “Theorising Return Migration: The Conceptual Approach to Return Migrants Revisited”, International Journal on Multicultural Societies, Vol. 6, No. 2, pp. 253-279.
14
- Castillejo, Clare (2012): Regional implications of NATO withdrawal from Afghanistan: What role for the EU?, Agora Asia-Europe, No. 4, February 2012, p. 5.
15
- Chobnyan, Haykanush (2013): Return Migration and Reintegration Issues: Armenia, CARIM-East RR 2013/03, Robert Schuman Center for Advanced Studies, San Domenico di Fiesole (FI): European University Institute.
16
- Feindt, Waltraut and Harley L. Browning (1972): “Return Migration: Its Significance in an Industrial Metropolis and an Agricultural Town in Mexico”, The International Migration Review, Vol. 6, No. 2, Internal Migration in Latin America (Summer, 1972), pp. 158-165.
17
- Gmelch, George (1980): “Return Migration”, Annual Review of Anthropology, Vol. 9, pp. 135-159.
18
- Hammond, Laura (1999): “Examining the Discourse of Repatriation: Towards a more Proactive Theory of Return Migration,” The End of the Refugee Cycle?, Edited by: Ricahrd Black & Khalid Koser, Berghahn Books, 1999.
19
- Hugo, G, Abbasi-Shavazi. M & Sadeghi, R. (2012): ‘refugee movement and development; Afghan refugees in Iran’, Migration and Development, vol.1, No.2, pp. 261-279.
20
- Jazayery, Leila (2002): ‘The migration-development nexus: Afghanistan Case Study’, International Migration, Vol. 40 (5) SI 2/2002.
21
- King, Russell (1978): “Return Migration A neglected aspect of population geography”, Area, Vol. 10, No. 3, pp. 175-182.
22
- Kronenfeld, Daniel A. (2011): Can Afghanistan Cope with Returnees? Can Returnees Cope in Afghanistan? A Look at Some New Data, Middle East Institute FRS (c).
23
- Lee, Anne S. (1974): “Return Migration in the United States”, The International Migration Review, Vol. 8, No. 2, Special Issue: Policy and Research on Migration: Canadian and World Perspectives (Summer, 1974), pp. 283-300.
24
- Long, Larry H. and Kristin A. Hansen (1975): “Trends in Return Migration to the South”, Demography, Vol. 12, No. 4 (Nov., 1975), pp. 601-614.
25
- McCleskey, Edward R. (2002): Repatriation and Reintegration in Afghanistan; The Role of Demilitarisation, MSt. In Forced Migration, Oxford University, April 2002.
26
- Moltmann, Gunter (1980): “American-German Return Migration in the Nineteenth and Early Twentieth Centuries”, Central European History, Vol. 13, No. 4 (Dec., 1980), pp. 378-392.
27
- Monsutti, Alessandro (2008): “Afghan Migratory Strategies and the Three Solutions to the Refugee Problem”, Refugee Survey Quarterly, Oxford University Press.
28
- Potter, Robert B. (2005): “Young, gifted and back: second-generation transnational return migrants to the Caribbean”, Progress in development studies, 5:213-236.
29
- Rendall, Micahael S., Peter Brownell and Sarah Kups (2011): “Declining Return Migration From the United States to Mexico in the Late-2000s Recession: A Research Note”, Demography, Vol. 48, No. 3 (August 2011), pp. 1049-1058.
30
- Richmond, Anthony H. (1968): “Return Migration from Canada to Britain”, Population Studies, Vol. 22, No. 2 (Jul., 1968), pp. 263-271.
31
- Saenz, Rogelio and Alberto Davila (1992): “Chicano Return Migration to the Southwest: An Integrated Human Capital Approach”, The International Migration Review, Vol. 26, No. 4 (Winter, 1992), pp. 1248-1266.
32
- Schaffer, Jessica (1994): “Repatriation and re-integration: durable solutions?”, Forced Migration Review, no. 21.
33
- Setrana, Mary Boatemaa and Steve Tonah (2014): “Return Migrants and the Challenge of Reintegration: The Case of Kumasi, Ghana”, Irinkerindo: A Journal of African Migration, Issue 7, June 2014, pp. 113-142.
34
- Stepputat, Finn (2004): Dynamics of return and sustainable reintegration in a ‘mobile livelihoods’-perspective, DIIS Working Paper, No. 2004:10.
35
- Stark, O. (1991): The Migration of Labor, Cambridge, Basil Blackwell.
36
- Strachan, A. J. (1980): “Government Sponsored Return Migration to Guyana”, Area, Vol. 12, No. 2 (1980), pp. 165-169.
37
- Thomas, Kevin J. A. (2008): “Return Migration in Africa and the Relationship between Educational Attainment and Labor Market Success: Evidence from Uganda”, The International Migration Review, Vol. 42, No. 3 (Fall, 2008), pp. 652-674.
38
- Toren, Nina (1978): “Return Migration to Israel”, The International Migration Review, Vol. 12, No. 1 (Spring, 1978), pp. 39-54.
39
- Turton, David and Peter Marsden (2002): Taking Refugees for a Ride? The politics of refugee return to Afghanistan, Afghanistan Research and Evaluation Unit, Issues Paper Series.
40
- UNHCR (1996): Evaluation of UNHCR’s Repatriation Opertation to Mozambique, Evaluation Reports, 1 February 1996, http://www.unhcr.org/3ae6bcf90.html.
41
White, Paul (1985): “Return Migration”, Area, Vol. 17, No. 1, p. 66
42
ORIGINAL_ARTICLE
علل و تعیینکنندههای جریانهای مهاجرت معکوس در ایران
در سالهای اخیر، نتایج سرشماریها ظهور روند جدید مهاجرت داخلی با عنوان مهاجرت معکوس در ایران را نشان میدهد. جهت شناخت و تحلیل بهتر مهاجران معکوس، 12100 مهاجر معکوس در زمینه تعیین کنندهها و علل مهاجرت با 23700 مهاجر کلان شهری حاصل از نمونه دو درصد سرشماری 1390 مورد مطالعه تطبیقی قرار گرفتهاند. باتوجه به ویژگیهای طبیعی و زیست-محیطی متفاوت روستاها و نیز وضعیت زیرساختی، اقتصادی، تجاری و سیاسی متفاوت کلان شهرها، مهاجران معکوس وارد شده به نقاط روستایی استانهای مختلف و نیز مهاجران وارد شده به کلان شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، کرج، تبریز، شیراز، اهواز و قم، دلایل اجتماعی و اقتصادی متفاوتی را برای این مهاجرت خود بیان داشتهاند. مهمترین تفاوت دو گروه از مهاجران در علت مهاجرت انجام و پایان خدمت وظیفه است که درصد به دست آمده برای مهاجران معکوس بسیار بیشتر از مهاجران به کلان شهرهاست. نوع شغل مهاجران مهمترین تبیین کننده احتمال وقوع نوع مهاجرتهای مورد مطالعه است. با تمرکز بر این تفاوتهای مبنایی بین مهاجران معکوس و کلان شهری و نیز درون خود مهاجران هریک از این دو نوع مهاجرت، میتوان برنامههای سیاستی جهت توزیع فضایی مناسب جمعیت در مناطق روستایی و کلان شهرهای کشور ارایه نمود.
https://www.jpaiassoc.ir/article_30186_280630cbd3787ac23d300cc5e4e3d8c6.pdf
2017-02-19
42
71
مهاجرت معکوس
مهاجران شهر به روستا
کلان شهرها
علل مهاجرت
شغل مهاجران. مقدمه و بیان مسأله
علی
قاسمی اردهایی
ghasemi33@yahoo.com
1
استادیار جمعیت شناسی، دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
رضا
نوبخت
rznobakht@gmail.com
2
گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور
AUTHOR
- راغفر، حسین و علی قاسمی اردهایی (1388). "علل مهاجرت و ویژگیهای جمعیّتی- اقتصادی مهاجران بین شهرستانی: بررسی تطبیقی مهاجران شهر به روستا و روستا به شهر ایران طیّ دههی85- 1375"، نامه انجمن جمعیّتشناسی ایران، سال چهارم، شماره8، صص 61-39.
1
- ربانی، رسول؛ زهرا طاهری و زهرا روستا (1390). "بررسی علل انگیزه های مهاجرت معکوس و تاثیر آن بر توسعه اجتماعی– اقتصادی (مطالعه موردی مهاجران روستانشین شهرهای تنکابن و رامسر)"، پژوهش و برنامهریزی شهری، سال دوم، شماره5، صص 108-83.
2
- روشن سنگاچین، داود؛ صمد اصغری؛ سعیدرضا قدرت و شراره رخشان (1392). "سنجش توسعهیافتگی استانها باتوجه به برخی از شاخصهای ترکیبی حاصل از نتایج دو سرشماری 1385 و 1390"، مقاله ارایه شده در پنجمین همایش آمار رسمی ایران: تحلیل یافتههای سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، 5 و 6 آذر ماه 1392.
3
- غفاری، فرهاد؛ هاشم نیکومرام و ثنا کنعانی مقدم (1391). "شناسایی و ارزیابی متغیرهای اقتصادی اثرگذار بر مهاجرت معکوس مطالعه موردی کلان شهر تهران"، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال چهارم، شماره9، صص 69-57.
4
- قاسمیاردهایی، علی و ولیاله رستمعلیزاده (1391). "اثرات وام مسکن روستایی در تغییرات زندگی روستایی"، مسکن و محیط روستا، شماره 139، صص 84-67.
5
- مرکز آمار ایران، 1390، دادههای خام 2 % سرشماری نفوس و مسکن 1390، سایت مرکز آمار ایران.
6
- مرکز آمار ایران، سرشماریهای نفوس و مسکن 1365، 1375، 1385 و 1390.
7
- معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور (1392). قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران.
8
- Adewale, J. (2005). "Socio-economic factors associated with urban-rural migration in Nigeria: a case study of Oyo state", Nigeria, Hum.Ecol, 17(1): 13-16.
9
- Brown, D., and E. Wardwell (1981). New directions in Urban-Rural Migration: the population turnaround in rural America, Academic Press.
10
- Bures, R. (1997). "Migration and the life course: is there a retirement transition?", International Journal of Population Geography, 3: 109-119.
11
- Champion. A. (1989). Counterurbanisation –the changing pace and nature of population Deconcentration, London: Edward Press.
12
- Champion.T. (2001). "The continuing urban-rural population movement in Britain: trends, patterns, significance", Space, Population, 1(2): 37-51.
13
- Commbes, M., R. Longa and S. Raybould (1989). "Counterurbanisation in Britain and Italy: a comparative critique of the concept, causation and evidence", Progress in planning, 32:70-92.
14
- Dahms, F., and J. McComb (1999). "Counter urbanization, interaction and functional change in a rural amenity area-a Canadian example", Rural Studies, 15(2): 129-146.
15
- Ferry, W. (1989). "United States: counter urbanization and metropolis depopulation", Counter Urbanization, the Changing Pace and Nature of Population Deconcentration, Champion AG, London: Edward Press.
16
- Geyer, H. (1996). "Expanding the theoretical foundation of differential urbanization", Social Geography, 87: 44-59.
17
- Geyer, H., and T. Kontuly (1996). Differential urbanization: integrating spatial models, London: Edward Press.
18
- Gordon, P. (1979). "Dconcenteration without a clean break", Environment and Planning, 11: 281-290.
19
- Halliday, J., and M. Commbes (1995). "In search of counter urbanization: some evidence from Devon on the relationship between patterns of migration and motivation", Rural Studies, 11(4): 433-446.
20
- Illeris, S. (1990). "Counter-urbanization revisited: the new map of population distribution in central & north-western Europe", North Geographic, 44: 39-52.
21
- Laoire, C. (2007). "The green grass of home? Return migration to rural Ireland", Rural Studies, 23: 332-344.
22
- Lewis, G. (1998). Rural migration and demographic change in Ilbery, Geography of rural change, London: Longman.
23
- Lewis, G. (2000). "Changing places in a rural world: the population turnaround in perspective", Geography, 85(2): 157-165.
24
- Marr.W., and F. Millerd (2004). "Migration of elderly household in Canada, 1991-1996: determinants and differences population", Space and Place, 10: 435-454.
25
- Mosley, M. (1984). "The revival of rural area in advanced economies: A review of some causes and consequences", Geoforum, 15: 447-456.
26
- Robert, S., and W. Randolph (1983). "Beyond decentralization: the evolution of population distribution In England and Wales", Geoform, 14(1):75-102.
27
- Shumway, J., and S. Otterstrom (2001). "Spatial patterns of migration and income change in the mountain west: the dominance of service-based, amenity-rich countries", The Professional Geographer, 53(4): 492-502.
28
- Stockdale, A. (2006). "The role of a retirement transition in the repopulation of rural areas", Population, Space and place, 12: 1-13.
29
- Stockdale, A., A. Findlay, and D. Short (2000). "The repopulation of rural Scotland: opportunity and threat", Rural Studies, 16: 243-257.
30
- Walford, N. (2004). "Searching for a residential resting place: population in-migration and circulation in Mid-Wales", Population, Space and Place, 10: 311-329
31
ORIGINAL_ARTICLE
الگوها و تعیین کنندههای تمایلات فرزندآوری در ایران
در این تحقیق، برپایه یک رویکرد جمعیتشناختی یکی از مهمترین مسائل اجتماعی جوامع معاصر یعنی الگوهای مرتبط با تمایلات فرزندآوری را مورد توجه و بررسی قرار دادهایم. جمعیت نمونه تحقیق حاضر مشتمل بر 2787 نفر از مردان و زنان 15 ساله به بالای ساکن در نقاط شهری و روستایی شهرستانهای اهواز، بابلسر، بجنورد، گنبدکاووس، محمودآباد و همدان میباشد. در مجموع، تجزیه و تحلیلهای این تحقیق نشان میدهد که گرچه یک «شکاف نسلی» فراگیر و فزاینده در زمینه الگوهای فرزندآوری کاملا مشهود است، با این وجود، الگوهایی همچون «بیفرزندی» و «تکفرزندی» در جامعه ایرانی چندان پذیرفتنی نیست. برجستهترین الگوی تمایلات فرزندآوری نیز الگوی دو فرزندی است. یکی دیگر از الگوهای اصلی که از تجزیه و تحلیلهای این تحقیق میتوان استنباط کرد، این است که تمایلات فرزندآوری مردان و زنان بسیار به هم شبیه و یکسان است. در عوض، تفاوتها در زمینه تمایلات فرزندآوری بهطور چشمگیری تحت تاثیر نحوه نگرش جنسیتی مانند نگرش به الگوی سنتیِ مرد نانآور خانواده و اشتغال زنان است.
https://www.jpaiassoc.ir/article_30187_e5f9a5d06e2782af17fbda148d4e4ac3.pdf
2017-02-19
72
101
تمایلات فرزندآوری
شکاف نسلی
نگرش جنسیتی
الگوی دو فرزندی
بیفرزندی
یعقوب
فروتن
y_foroutan@yahoo.com
1
دانشیار جمعیت شناسی، دانشگاه مازندران
AUTHOR
فرشاد
کرمی
farshadkarami214@gmail.com
2
دانشجوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه شیراز
AUTHOR
- احمدوند، کاووس (1380). "بررسی برخی از عوامل مؤثر بر باروری در شهر نهاوند"، فصلنامه فرهنگیان، شماره 7، صص: 155- 139.
1
- افراخته، حسن (1375). "تفاوت اهداف باروری بین زن و مرد، عوامل و نتایج آن؛ مطالعه موردی سیستان و بلوچستان"، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 41، صص: 123- 116.
2
- حسینی، حاتم و بلال بگی (1393). "تعیین کنندههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و جمعیتشناختی تمایلات فرزندآوری زنان همسردار مراجعهکننده به مراکز بهداشتی- درمانی همدان (1391)"، ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، سال هیجدهم، شماره اول، صص: 43- 35.
3
- سووی، آلفرد (1357)، مالتوس و دو مارکس، ترجمه صدقیانی، ابراهیم، تهران: انتشارات امیر کبیر.
4
- طاووسی، محمود، محمد اسماعیل مطلق، محمد اسلامی، علی اصغر حائری مهریزی، اکرم هاشمی، علی منتظری (1394) "فرزند آوری و عوامل مرتبط با آن از نگاه مردم تهران: پیش آزمون یک مطالعه ملی" مجله پایش، شماره 63، صص: 597-605.
5
- عباسی شوازی، محمد جلال، پیتر مکدونالد، میمنت حسینی چاوشی و زینب کاوه فیروز (1381). "بررسی دیدگاه زنان در مورد رفتارهای باروری در استان یزد؛ با استفاده از روشهای کیفی"، نامه علوم اجتماعی، شماره 20، صص: 203- 169.
6
- فروتن، یعقوب (1379). "ملاحظات جمعیتی در فرهنگ عامه ایران (با تاکید بر ضرب المثلها)"، فصلنامه جمعیت، شماره 31 و 32، صص: 69- 46.
7
- فروتن، یعقوب (1388)، "زمینههای فرهنگی تحوّلات جمعیّتشناختی: با اشاراتی به انتقال باروری در ایران"، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره پیاپی 14، صص: 91-110.
8
- فروتن، یعقوب (1392). «چالشهای خانواده معاصر و نوگرایی با تاکید بر طلاق در فرآیند گذار جمعیتی»، مسائل اجتماعی ایران، ۴ (۲): ۱۲۲-۱۰۵.
9
- فروتن، یعقوب (1394)، پیامدهای هویتی تحولات جمعیتی و نهاد خانواده در ج.ا. ایران"، نامه هویت، سال دوم، شماره 15، صفحات 31-38.
10
- فروتن، یعقوب؛ االهه سادات ایزی؛ سمیه نعیمی (1395)، "تمایلات فرزندآوری در شهرستانهای بجنورد و گنبدکاووس"، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 16(62): 187-223.
11
- فروتن، یعقوب؛ سمیه میرزایی. (1395)، بررسی جمعیتشناختی نگرش به طلاق در شهرستانهای منتخب ایران، فصلنامه مطالعات جمعیتی، سال اول، شماره دوم. 193-225.
12
- کشاورز مظفری، حمید، غلامرضا شریفیراد، محمدرضا توانگرراد و زهرا مردانی (1393). "بررسی عوامل اجتماعی- جمعیتی مؤثر بر میزان باروری در شهرستان شهرضا"، مجله تحقیقات نظام سلامت، دوره 10، شماره اول، صص: 76- 67.
13
- گودرزی، محسن (1391)، پنجره جمعیتی و ارزش فردگرایانه، اندیشه پویا، شماره تیر و مرداد، 2: 8-21.
14
- گیدنز، آنتونی (1373)، جامعهشناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
15
- میرزایی، محمد (1384)، جمعیت و توسعه با تاکید بر ایران، تهران: مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
16
- Aghayari Hir, T., A. Ahmadi, A. Askari- Nodoushan, and A.H. Mehryar (2011). "Sex Preference in Iran: Verbal Statements vs. Parity Progression Ratios”, Emerging Population Issues in the Asia Pacific Region: Challenges For the 21st Century, Mumbai, India.
17
- Andersson, G., K. Hank and A. Vikat (2007). “Understanding Parental Gender Preferences in Advanced Societies: Lesson from Sweden and Finland”, Demographic Research, 17(6), 135-156.
18
- Arnold, F. (1985). “Measuring the effect of Sex Preference on Fertility: The Case of Korea”, Demography, 22(2), 280- 288.
19
- Becker, G. S. (1960). An economic analysis of fertility. In Demographic and economic change in developed countries, Columbia University Press.
20
- Caldwell, J. (1976), “Towards a Restatement of Demographic Transition Theory”, Population and Development Review, 18(2): 211-242.
21
- Chamie, J. and Mirkin, B. (2015), More Countries Want More Babies, Inter Press Service (IPS).
22
- Foroutan, Y. (2014). “Social Changes and Demographic Responses in Iran (1956-2006), British Journal of Middle Eastern Studies, Vol. 41, Issue 2. Pp. 219-229.
23
- Fuse, K. (2013). “Daughter preference in Japan: A reflection of gender role attitudes?”, Demographic Research, 28(36), 1021- 1052.
24
- Gunther, I. and Harttgen, K. (2016), “Desired Fertility and Number of Children born across time and space”, Demography, 53 (1): 55-83.
25
- Hammel, E. A. (1990). A theory of culture for demography. Population and development review, Vol. 16, No. 3, 455-485.
26
- Hank, K., H. P. Kohler (2000). “Gender Preferences for Children in Europe: Empirical Results From 17 FFS Countries”, Demographic Research, 2(1).
27
- Henz, U. (2008). “Gender Roles and Values of Children Childless Couples in East and Weast Germany”, Demographic Research, 19(39), 1451-1500.
28
- Leathaegh, R. (2010), The Unfolding story of the second demographic transition, Population and Development Review, 36 (2): 211-251.
29
- Lee, S. Y. (1996). Sex preference versus number preference: The case of Korea. Korea journal of population and development, 235-267.
30
- Lesthaeghe, R. J. (2007). Second demographic transition. John Wiley & Sons, Ltd.
31
- Lindsey, L. L. (2015). Gender Roles: A Sociological Perspective, Boston, MA: Prentic Hall.
32
- Miller, W. B., Jones, J., & Pasta, D. J. (2016). “An implicit ambivalence-indifference dimension of childbearing desires in the National Survey of Family Growth”. Demographic Research, 34, 203–242
33
- Park, C. B. and N. H. Cho (1995). “Consequences of Preference in a Low Fertility Society: Imbalance of the Sex Ratio at Birth in Korea”, Population and Development Review, 21(1), 59- 84.
34
- United Nations (2014). The World Population Situation in 2014, New York.
35
- Van de Kaa, D. J. (1987). Europe's second demographic transition. Population bulletin, 42(1), 1-59.
36
ORIGINAL_ARTICLE
جامعه در مخاطره و فرزندآوری: مطالعهای در شهر رشت
تحولات اجتماعی معاصر افراد را در دو راهی آزادی انتخاب و بلاتکلیفی در انتخاب قرار داده است. امروزه فرزندآوری نیز با انبوهی از این گونه تناقضات همراه است. هدف این پژوهش، بررسی نقش این تحولات و مخاطرات در تصمیم به فرزندآوری زوجین شهر رشت با تأکید بر آرای اولریش بک و الیزابت بک-گرنشایم است. روش این پژوهش پیمایش و دادهها با استفاده از پرسشنامهی محققساخته جمعآوری شده است. جامعه آماری شامل کلیه زوجین 49- 25 ساله شهر رشت بوده که با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم نمونه، تعداد 383 خانوار بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب شدهاند. یافتهها نشان میدهند که در بین زنان، متغیرهای افول ارزشهای سنتی، آزادی انتخاب، تحصیلات و سن ازدواج و در بین مردان علاوه بر این متغیرها، متغیر فردی شدن نیز در کنش فرزندآوری آنها نقش داشته و احتمال فرزندآوری را کاهش دادهاند. در نهایت، با وجود آن که افراد با مخاطرهها و مسائل مختلفی روبرو هستند، به دلیل عشق و علاقه به بچه هنوز هم اقدام به فرزندآوری میکنند. با این حال، در دو راهی مخاطرههای فرزندآوری و علاقه به بچه، مسیر سوم یعنی کمفرزندآوری را اتخاذ میکنند.
https://www.jpaiassoc.ir/article_30188_4d71da81b3ba1e139c5656f26c71817f.pdf
2017-02-19
102
136
آزادی انتخاب
مخاطره
کمفرزندی
فرزندآوری
شهر رشت
مهدی
حمیدی فر
mehdihamidifar70@gmail.com
1
کارشناس ارشد جامعهشناسی، دانشگاه گیلان
AUTHOR
محمد امین
کنعانی
kanani@guilan.ac.ir
2
استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان
AUTHOR
حمید
عبادالهی چنذانق
h_ebadollahi@guilan.ac.ir
3
استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان
AUTHOR
- آزاد ارمکی، تقی، محمد حسین شریفی ساعی، مریم ایثاری و سحر طالبی (1390). «سنخ شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران»، جامعهپژوهی فرهنگی، شماره 4، صص: 34-1.
1
- آزاد ارمکی، تقی، محمد حسین شریفی ساعی، مریم ایثاری و سحر طالبی (1391)، «همخانگی؛ پیدایش شکلهای جدید خانواده در تهران»، جامعهپژوهی فرهنگی، شماره 1، صص: 77-43.
2
- آزادی، زینب (1392). «بررسی عوامل موثر بر تأخیر در فرزندآوری زنان از زمان ازدواج تا تولد فرزند اول؛ مطالعه موردی زنان 15-35 سالهی شهرستان ایلام در سال 1391»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
3
- احمدی منش، صادق (1391). «بررسی تأثیر سبک زندگی بر سطح و الگوی باروری»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
4
- اسحاقی، محمد، سیده فاطمه محبی، شهربانو پاپینژاد و زینب جهاندار (1393)، «چالشهای فرزندآوری زنان شاغل در یک مطالعهی کیفی»، زن در توسعه و سیاست، دوره 12، شماره 1، صص: 134-111.
5
- پیلتن، فخرالسادات و محمد رحمانیان (1394). «بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر تمایل به فرزندآوری زنان و مردان متاهل (مورد مطالعه: زنان و مردان 25 تا 45 ساله شهر جهرم)»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دوره 7، شماره 2 (مسلسل 26)، صص: 134-121.
6
- جهانگیری، جهانگیر؛ حبیب احمدی، منصور طبیعی و حسین ملتفت (1393). «برساخت فهم زنان تک فرزند از چالشهای فرزندآوری (مشارکت کنندگان: زنان تک فرزند شهر اهواز)»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دوره 9، شماره 1، صص: 110-85.
7
- حبیبپور، کرم و رضا صفری شالی (1391). راهنمای جامعه کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی (تحلیل دادههای کمّی)، چاپ پنجم، تهران: انتشارات لویه، متفکران.
8
- حسینی، حاتم و بلال بگی (1391). «فرهنگ و فرزندآوری: بررسی تمایلات باروری زنان کرد شهر مهاباد»، مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، دوره 15، شماره 58، صص: 161-121.
9
- حسینی، حاتم و بلال بگی (1393). «تعیینکنندههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و جمعیتشناختی تمایلات فرزندآوری زنان همسردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی همدان (1391)»، مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه (بهبود)، دوره 18، شماره 1 (پیاپی 74)، صص: 43-35.
10
- حسینی، حاتم و محمدجلال عباسی شوازی (1388). «تغییرات اندیشهای و تأثیر آن بر رفتار و ایده آلهای باروری زنان کرد و ترک»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، شماره 2 (پیاپی 25) ، صص: 55 تا 84.
11
- خدیوزاده، طلعت، الهام ارغوانی و محمدتقی شاکری (1393). «تعیین ارتباط انگیزههای فرزندآوری با ترجیحات باروری»، مجله زنان مامایی و نازایی ایران، دوره 17، شماره 114، صص: 18-8.
12
- دواس، دی، ای. (1393)، پیمایشی در تحقیقات اجتماعی (ترجمه هوشنگ نایبی)، چاپ شانزدهم، تهران: نشر نی.
13
- رضویزاده، ندا، الهه غفاریان و آمنه اخلاقی (1394). «زمینههای کم فرزندطلبی و تأخیر در فرزندآوری مورد مطالعه: زنان مشهد»، فصلنامه راهبرد فرهنگ، دوره 8، شماره 31، صص: 73-98.
14
- سرایی، حسن (1385). «تداوم و تغییر خانواده در جریان گذار جمعیتی ایران»، انجمن جمعیتشناسی ایران، شماره 2، صص: 60-37.
15
- سماکار، ندا (1390). بررسی عوامل مؤثر بر نگرش به تکفرزندی (مطالعه موردی زنان در آستانهی ازدواج شهر تهران)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
16
- شرابی، هشام (1380). پدرسالاری جدید: نظریهای درباره تغییرات تحریف شده در جامعه عرب ( ترجمه سیداحمد موثقی)، تهران: انتشارات کویر.
17
- طاووسی، محمود، محمداسماعیل مطلق، محمد اسلامی، علیاصغر حائری مهریزی، اکرم هاشمی و علی منتظری (1394). «فرزندآوری و عوامل مرتبط با آن از نگاه مردم تهران: پیش آزمون یک مطالعه ملی»، نشریه پایش، دوره 14، شماره 5، صص: 605-597.
18
- عامریان، ملیحه، نورسادات کریمان، پدیده جنتی و فاطمه سلمانی (1395). «نقش عوامل فردی در تصمیمگیری اولین فرزندآوری»، نشریه پایش، دوره 15، شماره 2، صص: 151-143.
19
- عباسی شوازی، محمدجلال و میمنت حسینی چاوشی (1390). «تحولات باروری، تنظیم خانواده و سیاستهای جمعیتی در ایران»، فصلنامه مطالعات معرفتی، سال پانزدهم، شماره 3 (پیاپی 48)، صص: 8-25.
20
- عباسی شوازی، محمدجلال و زهره خواجه صالحی (1392). «سنجش تاثیر استقلال، مشارکت اجتماعی، و تحصیلات زنان بر تمایل به فرزندآوری (مطالعه موردی شهر سیرجان)»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دوره 11، شماره 1، صص: 64-45.
21
- عباسی شوازی، محمدجلال و عباس عسکری ندوشن (1384). «تغییرات خانواده و کاهش باروری در ایران: مطالعه موردی استان یزد»، نامه علوم اجتماعی، شماره 25، صص: 75-25.
22
- عباسی شوازی، محمدجلال و ملیحه علیمندگاری (1389). «تأثیر ابعاد متفاوت استقلال زنان بر رفتار باروری آنها در ایران»، پژوهش زنان، دورهی 8، شماره 1، صص: 51-31.
23
- عنایت، حلیمه و لیلا پرنیان (1392). «مطالعه رابطه جهانی شدن فرهنگی و گرایش به فرزندآوری»، فصلنامه زن و جامعه، سال چهارم، شماره دوم. صص: 136-109.
24
- غیاثوند، احمد (1392)، کاربرد آمار و نرم افزار SPSS در تحلیل دادهها، تهران، نشر تیسا.
25
- کبودی، مرضیه، علی رمضانخانی، هومان منوچهری، ابراهیم حاجیزاده و مرجان حقی (1392). «الگوی تصمیمگیری فرزندآوری: یک مطالعه کیفی»، نشریه پایش، دوره 12، شماره 5، صص:515-505.
26
- کشاورز، حمید؛ منصور حقیقتیان و خدیجه توسلی دینانی (1392). «بررسی عوامل موثر بر فاصله بین ازدواج و فرزندآوری (مطالعه موردی: زنان متاهل 49-20 ساله شهر اصفهان)»، جامعه شناسی کاربردی، دوره 24،شماره 2 (پیاپی 50)، صص: 126-111.
27
- کلانتری، صمد، محمد عباسزاده، امین فاروق مظفری، و ندا راکعی بناب (1389). «بررسی جامعهشناختی گرایش به فرزندآوری و برخی عوامل مرتبط با آن (مورد مطالعه: جوانان متاهل شهر تبریز)»، جامعهشناسی کاربردی، دوره 21، شماره 1 (پیاپی 37)، صص: 104-83.
28
- کنعانی، محمد امین و سعادت بخشی (1393). «گسترش فردگرایی و مسأله کمفرزندآوری: مطالعهای در شهر رشت»، نامه انجمن جمعیتشناسی ، دوره 9، شماره 18، صص: 25-1.
29
- کنعانی، محمد امین و مهدی حمیدیفر (زیر چاپ). «نگاه بیفرزندان ارادی به فرزندآوری: مطالعهای در شهر رشت»، جامعهپژوهی فرهنگی.
30
- گیدنز، آنتونی (1387) جامعهشناسی (ترجمه حسن چاوشیان)، چاپ دوم تهران: نشر نی.
31
- لاپتن، دبورا (1380) «بیم و مدرنیزاسیون تأملی» (ترجمه مریم رفعتجاه)، ارغنون، شماره18.
32
- محمودیان، حسین و مهدی رضایی (1391). «زنان و کنش کمفرزندآوری: مطالعه موردی زنان کرد:»، مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، دوره 14، شماره 55، صص: 225-173.
33
- هادی، صلاح الدین (1392)، تعیین کنندههای جمعیتی، اجتماعی-فرهنگی و اقتصادی مؤثر بر میزان باروری (مطالعه موردی: زنان متأهل شهرستان اشنویه)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت معلم، تهران.
34
- Balestrino, A. (2015) "Family Taxation, Fertility, and Horizontal Equity: A Political Economy Perspective", Public Finance Review, 43 (3); 402-427. doi: 10.1177/1091142114537894.
35
- Beck, U. (1992), Risk Society: Toward a New Modernity. London: Sage Publication.
36
- Beck, U & Beck- Gernsheim, E. (1995), The Normal Chaos Of Love. Cambridge: Polity Press.
37
- Beck, U & Beck-Gernsheim, E. (2002), Individualization: Institutionalized Individualism and its Social and Political Consequence. London: sage.
38
- Beck, U. (1992), Risk Society: Toward a New Modernity. London: Sage Publication.
39
- Chan, R (2007) "Family at-Risks: the risks and its management in Hong Kong", The 4th Annual East Asian Social Policy Research Network International Conference University of Tokyo, Tokyo, Japan.
40
- Dommermuth, L; Hohmann-Marriott, B & Lappegård, T. (2015) "Gender Equality in the Family and Childbearing", Journal of Family Issues. 38 (13): 1803-1824. doi: 10.1177/0192513X15590686.
41
- Giddens, A. (1991), Modernity and Self-identity: Self and Society in the late Modern Age. Polity Pres.
42
- Giddens, A. (1992), The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love. And Eroticism in Modern Societies. Stanford University Press.
43
- Guetto, R; Luijkx, R & Scherer, S. (2015) "Religiosity, gender attitudes and women’s labour market participation and fertility decisions in Europe", Acta Sociologica, 58 (2): 155-17, doi: 10.1177/0001699315573335.
44
- Haque, I & Patel, P P. (2016) "Assessing Hindu–Muslim Fertility Differentials in West Bengal Insights from the National Family Health Survey-3 Data", Journal of Family History, 41 (2): 192-224. doi: 10.1177/0363199016635216.
45
- Kariman, Nourossadat. Simbar, Masoumeh. Ahmadi, Fazlollah & Vedadhir, Abou Ali (2014). "Concerns about One’s Own Future or Securing Child’s Future: Paradox of Childbearing Decision Making”, Health, 6 (10): 1019-1029. DOI: 10.4236/health.2014.610128
46
- Kariman,Nourossadat. Amerian, Maliheh. Jannati, Padideh. Salmani, Fatemeh & Hamzekhani, Mazlumeh (2016). "A Path Analysis of Factors Influencing the First Childbearing Decision-Making in Women in Shahroud in 2014", Global Journal of Health Science; 8 (10): 24-33, DOI: 10.5539/gjhs.v8n10p24
47
- Kim, Jungho (2016) "Female education and its impact on fertility", IZA World of Labor: 228. doi: 10.15185/izawol.228.
48
- McQuillan, J; Greil, A L; Shreffler K M & Bedrous, AV. (2015) "The Importance of Motherhood and Fertility Intentions among U.S. Women", Sociological Perspectives, 58 (1): 20-35, doi: 10.1177/0731121414534393.
49
- Miettinen, A (2010), "Voluntary or Involuntary Childlessness? Socio-Demographic Factors and Childlessness Intentions among Childless Finnish Men and Women aged 25–44”. Finnish Year book of Population Research, 5–24.
50
- Miettine, A; Lainiala, L & Rotkirch, A. (2015) "Women’s housework decreases fertility Evidence from a longitudinal study among Finnish couples", Acta Sociologica, 58 (2): 139-154. doi: 10.1177/0001699315572028.
51
- Requena, M & Salazar, L. (2014); "Education, Marriage, and Fertility The Spanish Case", Journal of Family History, 39 (3), 283-302. doi: 10.1177/0363199014527592.
52
- Roberts E, Metcalfe A, Jack M,and Tough S.C. (2011) "Factors that influence the childbearing intentions of Canadian men", Human Reproduction, 26 (5), 1202–1208.
53
- Shreffler, K M (2016) "Contextual Understanding of Lower Fertility Among U.S. Women in Professional Occupations", Journal of Family Issues, 38 (2): 204-224, doi: 10.1177/0192513X16634765.
54
- Simpson, Roona (2007), Defying Nature? Contemporary Discourses around Delayed Childbearing and Childlessness in Britain. GeNet Seminar: Low Fertility in Industrialised Countries, MA Dissertation in Sociology, London School of Economics.
55
- Söderberg, M; Lundgren I, Christensson K & Hildingsson I. (2013) "Attitudes toward fertility and childbearing scale: an assessment of a new instrument for women who are not yet mothers in Sweden", BMC Pregnancy and Childbirth, 6 (2): 54-58, DOI: 10.1186/1471-2393-13-197.
56
- Susuman, A; Sathiya, Bado, A and Abraham, Y. (2014) "Promoting family planning use after childbirth and desire to limit childbearing in Ethiopia", Reproductive Health. 11 (1): 53-60, DOI: 10.1186/1742-4755-11-53
57
- Susuman, A S; Lougue, S & Battala, M. (2016) "Female Literacy, Fertility Decline and Life Expectancy in Kerala, India: An Analysis from Census of India 2011", Journal of Asian and African Studies, 51 (1): 32-42. doi: 10.1177/0021909614541087.
58
ORIGINAL_ARTICLE
سالخوردگی جمعیت و تاثیر آن بر روی رشد اقتصادی با استفاده از حسابهای استانی
رشد جمعیت و تأثیر آن بر توسعة اقتصادى موضوعى است که از دیر باز توجه صاحبنظران مسائل اقتصادى و جمعیتى را به خود مشغول داشته است. از دید جمعیتشناسان و اندیشمندان جمعیت و توسعه عاملى که خصوصیات و روند توسعه جوامع را تعیین مىکند، کمیت و کیفیت نیروى انسانى و یا به عبارتی سرمایه انسانی آن کشور است. استفادة مؤثر از نیروى انسانى در فرآیند توسعة اقتصادى و اجتماعى، بیش از هر چیز به سطح دانش، تلاش و خلاقیت آنها ارتباط دارد که این خود در گرو سلامت روحى و جسمى اعضاست.
هدف این تحقیق بررسی تأثیر متغیرهای جمعیتشناسی نظیر سالخوردگی جمعیت بر رشد اقتصادی با استفاده از حسابهای استانی است. برای این منظور از آمارهای رسمی موجود در مرکز آمار ایران استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش پنل دیتا در دوره زمانی 1389-1394 نشان میدهد که سالخوردگی جمعیت تاثیر منفی بر رشد اقتصادی دارد. کاهش رشد اقتصادی خود سبب خواهد شد تا منابع و امکانات در اختیار افراد و جامعه همچنین منابع و امکانات در اختیار برای برنامهریزیها و سیاستگذاریهای عمومی کاهش یابد و خود زمینهساز کاهش بیشتری در رشد اقتصادی شود.
https://www.jpaiassoc.ir/article_30189_9b160fda2965141e211974b33820492b.pdf
2017-02-19
138
155
سالخوردگی جمعیت
نیروی کار شاغل
پنلدیتا
رشد اقتصادی
حسابهای منطقهای
تهمینه
اشکورجیری
tahmin.eshkevarjiri@gmail.com
1
کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه آزاداسلامی (واحد علوم و تحقیقات)
AUTHOR
محمد صادق
علی پور
msalipour@hotmail.com
2
استادیار پژوهشکده آمار
AUTHOR
الهام
غلامی
elham_gholami4@yahoo.com
3
استادیار اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد علوم و تحقیقات)
AUTHOR
- اشگورجیری، تهمینه (1395). ساختار سنی جمعیت، سالخوردگی و تاثیر آن بر روی رشد اقتصادی با استفاده از حسابهای استانی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی علوم تحقیقات، تهران
1
- راغفر.حسین، میرحسین موسوی و زهرا اردلان (1393) تأثیر پدیده سالمندی و تغییرات بهرهوری بر بازنشستگی و متغیرهای کلان اقتصادی در ایران با استفاده از رویکرد تعادل عمومی پویا-مدل نسلهای همپوش OLG. نامه انجمن جمعیتشناسی ایران، شماره ۱۷، صص ۷-۳۵.
2
- سوری، علی و رضا کیهانی حکمت (1382)، متغیرهای جمعیتی، اندازه «دولت و رشد اقتصادی در ایران، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، شماره 9 و 10، صص 60-83.
3
- کیهانی حکمت رضا (1382)، بررسی تاثیر متغیرهای جمعیتی بر اندازه، دولت و رشد اقتصادی در ایران، پایاننامه کارشناسی ارشد اقتصاد نظری، دانشگاه بوعلی سینا.
4
- محرابیان، آزاده و نازیلا صدفی سیگارچی(1389)، تأثیر رشد جمعیت بررشد اقتصادی در کشورهای چهار گروه درآمدی طی سالهای(2007- 1985)، فصلنامه علوم اقتصادی، سال چهارم، شماره 13، ص 97-114.
5
- مهرگان، نادر و روحالله رضایی (1388)، اثر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، ایران، سال سیزدهم، شماره 29، ص13-14.
6
- عرب مازار، عباس، کشوری شاد، علی (1384)، بررسی تاثیر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، شماره 15، صص 51-2۷
7
- صادقی، رسول و غلامعلی فرجادی (138۶)، پنجره جمعیتی فهرست طلایی برای توسعه اقتصادی در ایران، مجموعه مقالات چهارمین همایش انجمن جمعیت شناسی ایران: جمعیت، برنامهریزی و توسعه پایدار، تهران،۱۴-۱۵ اسفند1386.
8
- مرکزآمار ایران، (۱۳۹۳)، حسابهای منطقهای در سالهای مختلف
9
- مرکزآمارایران، (1396)، سرشماریعمومینفوسومسکن سالهای 1390و1395
10
- Bloom, D. E. D. Canning, and J. Sevila,( 2003). The Demographic Dividend: A New Perspective on the Economic Consequences of Population Change, Population Matters Monograph, MR – 1274, RAND, Santa.
11
- Bloom, D. E., and J. G. Williamson.(1998). Demographic transitons and economic miracles in emerging Asia, The World Bank Economic Review 12 (3): 419-55.
12
- Bloom. D. E, Canning D., and Günther F. (2011), Implications of Population Aging for Economic Growth, Program on the Global Demography of Aging, Working Paper. http://www.hsph.harvard.edu/pgda/working.htm
13
- Bloom. D. E, D. Canning and F. Günther (2010), Implications of Population Aging for Economic Growth, Oxford Review of Economic Policy, 26(4): 583–612
14
- Branson. W.H. (1993) Macroeconomic Theory and Policy, Princeton University, UBS, Se Ed. PP 459-484.
15
- Crespo, J and W. Lutz, (2007), Human capital, Age Structure and Economic Growth: Evidence from a New Dataset, International Institute for Applied Systems Analysis Schlossplatz 1, A-2361 Luxemburg, Austria,
16
- Fang. C and W. Dewen (2006). Demographic Transition and Economic Growth in China, Institute of Population and Labour Economies. Chinese Academy of Social Sciences, Beijing 100732, China.
17
- Goomez, R and W. K. Foot, (2001). Age Structure, Income Distribution and Economic Growth, Paper presented at the Canadian Economics Association Meetings, McGill University, Montreal, June 2001.
18
- Mac Kellar (2003) Vienna, Year Book of Population, Vienna institute of Demography.
19
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه کیفی راهبردهای مقابلهای سالمندان در مواجهه با تغییرات زیستی، روانی و اجتماعی
سالمندان به علت تغییرات زیستی، روانی و اجتماعی مرتبط با سن درطی فرآیند پیری، تحولات اساسی را در ساختار زندگی فردی و اجتماعیشان تجربه میکنند که در صورت فقدان برنامهریزی برای این مرحله از عمر، سالمندان و جامعه با وضعیت کمابیش مسالهسازی مواجه خواهند شد. مطالعة حاضر پژوهشی کیفی است که با هدف مطالعه راهبردهای مقابلهای سالمندان در مواجهه با تغییرات رخ داده سنی در آنان صورت گرفته است. دراین راستا با کاربست روش نظریهی زمینهای و تکنیک مصاحبة عمیق به مطالعة راهبردهای مقابلهای در 19 سالمند زن و مرد در بازه سنی 60 تا 90 سال پرداختهایم. نتایج مطالعه نشان میدهد که گذار از سالمندی، تلاش برای بقاء مهمترین مقوله و معنای بین ذهنیتی در سالمندان برای مقابله با تغییرات رخ داده سنی در آنان است. یعنی پیش فرض اساسی برای سالمندان در این منطقه، تطبیق یا خودتنظیمی شخصی هم در سطح زیستی و هم روانشناختی و هم اجتماعی با بهکارگیری راهبردهای مقابلهای از قبیل تعامل مدبرانه یا بازاندیشانه با شرایط و خودحمایتی پرهیزی و انتخاب سبک زندگی سالم جهت مواجهه با محدودیتهای زندگی سالمندی، ضعف شبکه حمایتی و فرسودگی روانی است.
https://www.jpaiassoc.ir/article_30190_cf858cab7c8666b74d02d4041abbd9f0.pdf
2017-02-19
156
188
سالمندی
نظریه زمینهای
راهبردهای مقابلهای
تطبیق و خودتنظیمی
جعفر
کردزنگنه
j.kordzanganeh@gmail.com
1
استادیار جمعیت شناسی، دانشگاه پیام نور
AUTHOR
شهلا
سهرابی صمیره
sohrabi.shahla2015@gmail.com
2
دانشجوی دکترای جامعهشناسی
AUTHOR
محمد
اردشیری
m_ar132@yahoo.com
3
مربی ، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور
AUTHOR
- آرزو مانیانسن، سونیا (1378) رشد و تکامل انسان، تهران: موسسه فرهنگی نور دانش.
1
- باستانی، سوسن، فاطمه رهنمای و مریم قاضی نژاد (1392) "طرد اجتماعی (مورد مطالعه: طرد عینی و ذهنی سالمندان شهر تهران)"، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره 2، شماره 4، صص 626-599.
2
- درویش پور کاخکی، علی، ژیلا عابد سعیدی، علی دلاور و منصوره سعید الذاکرین (1388) "استقلال در سالمندان: یک مطالعه پدیده شناسی"، مجله پژوهشی حکیم، دوره 12، شماره 4، صص 10-1.
3
- روشن، رسول و محمدرضا شعیری (1383) "بررسی سطوح و انواع تنیدگی و راهبردهای مقابلهای در دانشجویان و مقایسه آنها در دانشجویان شاهد و غیر شاهد"، دو ماهنامه دانشور رفتار، سال یازدهم، شماره 4، صص 60-49.
4
- شکرکن، حسین، کیانپور، علی و مهتاب قهفرخی ( 1378) "نظریه فعالیت سالمندان"، مجموعه مقالات سالمندی، جلد دوم: مسایل اجتماعی و محیط زندگی سالمندان، گروه بانوان نیکوکار.
5
- شمسائی، فرشید، فاطمه چراغی، روانبخش اسمعیلی، جواد محسنی فرد (1393) "تبیین احساس تنهایی در سالمندی و تحلیل آن بر اساس تئوری رشد روانی-اجتماعی: یک مطالعه کیفی"، مجله آموزش و سلامت جامعه، دوره1، شماره2: 38-30.
6
- صادقی فسایی، سهیلا (1393) "جامعه شناسی قتل: شناسایی ریسک فاکتورها"، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 5، شماره 2، صص 218-191.
7
- قائم مقامی، اکرم (1371)" بررسی و مقایسه نگرش فرزندان سالمندانی که در منازل زندگی میکنند و سالمندانی که در سرای سالمندان به سرمی برند نسبت به سالمندان و سالمندی"، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی ایران.
8
- قیصریان، اسحاق (1388) "بررسی ابعاد اجتماعی، اقتصادی پدیده سالمندی در ایران"، فصلنامه جمعیت، شماره 69 و 70، صص 28-1.
9
- کوششی، مجید؛ سعیدی علی اصغر و شیوا پروائی هرهدشت (1392) "تأثیر حمایت های اجتماعی غیررسمی برکیفیت زندگی سالمندان بازنشسته به مثابه یک مسئله اجتماعی: مطالعه صندوق تأمین اجتماعی و صندوق صنعت نفت"، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دور 4، شماره1، صص 130-109.
10
- کیانی، مسعود، حجازی، الهه؛ اژهای، جواد و غلامعلی لواسانی (1396) "بررسی ویژگیهای روانسنجی سیاههء خود تنظیمی نوجوانی در در دانشآموزان دختر دبیرستانی"، مجله روانشناسی، سال بیست و یکم، شماره 1، صص22-3.
11
- گلیسر، بارنی و جولیت کوربین (1386) مبانی روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، ترجمه بیوک محمدی، علمی و فرهنگی.
12
- لیندلف، تامس؛ تیلور، برایان (۱۳۸۸) روشهای تحقیق کیفی در علوم ارتباطات، ترجمۀ عبدالله گیویان، تهران: همشهری.
13
- محمودیان، حسین و مهدی رضائی (1391) "زنان و کنش کم فرزندآوری: مطالعه موردی زنان کرد" فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، سال چهاردهم، شماره 55، صص 225-173.
14
- مشفق، محمود و محمد میرزائی(1389) "انتقال سنی در ایران: تحولات سنی جمعیت و سیاستگذاریهای اجتماعی، جمعیتی"، فصلنامه جمعیت، شماره 72-71 ، صص 21-1.
15
- هروی کریموی، مجیده و همکاران (1386) "تبیین دیدگاه سالمندان پیرامون پدیده احساس تنهایی: یک پژوهش پدیدارشناسی"، مجله سالمندی ایران، سال دوم، شماره 6 صص420-410.
16
- هروی کریموی، مجیده و همکاران (1387) "تبیین دیدگاه زنان سالمند پیرامون پدیده سوءرفتار نسبت به سالمندان: یک پژوهش پدیدارشناسی"، نشریه دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی، سال هیجدهم، شماره 61 صص12-1.
17
- Bagheri-Nesami, M, Rafii, F, Oskouie, F (2010) Coping Strategies of Iranian Elderly Women: A Qualitative Study. Educational Gerontology, 36: 573–591.
18
- Baltes, P. B., & Baltes, M. M. (Eds.) (1990). Successful aging: Perspectives from the behavioral sciences. New York: Cambridge University.
19
- Baltes, P. B., Baltes, M. M., Freund, A. M., & Lang, F (1999). The measurement of selection, optimization, and compensation (SOC) by self-report: Technical report. Berlin, Germany: Max Planck Institute for Human Development.
20
- Berg, B. (2006). Qualitative Research Methods for the Social Sciences. NewYork: Allyn and Becon.
21
- Birkeland, A & Natvig, G. K (2009). Coping with ageing and failing health: A qualita-tive study among elderly living alone. International Journal of Nursing Practice, 15: 257-264.
22
- Chen, YM (2003). The Meaning of Health and Health Promotion Practices of Taiwanese Elders with Chronic Illness. Care Management & practice, 15(6): 505-510.
23
- Chou, K. L., & Chi I (2002). Financial strain and life satisfaction in Hong Kong elderly Chinese: Moderating effect of life management strategies including selection, optimization, and compensation. Aging and Mental Health, 6:172−177.
24
- Duner, A. and M. Nordstrom (2004) Intentions and strategies among elderly people: Coping in everyday life. Journal of Aging Studies, 19: 437-451.
25
- Easley, C., and J.Schaller (2003). The experience of being old-old: life after 85. Geriatric Nursing, 24(5): 273-277.
26
- Eliopoulos, C (2010). Gerontological Nursing, (7th ed). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
27
- Erikson, E. H. (1959). Growth and crises of the healthy personality. Psychological Issues, 1: 50–100.
28
- Fiksenbaum LM, Greenglass ER, Eaton J. (2006) Perceived social support, Hassles, and coping among the elderly Journal of Applied Gerontology, 25(1): 17-30.
29
- Freund, A (2008). Successful aging as management of resources: the role of selection, optimization, and compensation. Research in Human Development, 5(2): 94–106.
30
- Freund, A. M., & Baltes, P. B (1998). Selection, optimization, and compensation as strategies of life management: Correlations with subjective indicators of successful aging. Psychology and Aging, 13: 531–543.
31
- Gestsdottir, S., & Lerner, R. M (2008). Positive development in adolescence: The development and role of intentional self-regulation, Human Development, 51 (3), 202-224.
32
- Glaser, B. and A. L. Strauss (1967). Discovery of Grounded Theory, Transaction Publishers, U.S. Publisher
33
- Helvik, A.S., Cabral Iversen, V., Steiring, R., and L. Hallberg (2011) Calibrating and adjusting expectations in life: A grounded theory on how elderly persons with somatic health problems maintain control and balance in life and optimize well-being, International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-being, 6: 1-11.
34
- Herndler-Brandstetter, D., Almanzar. G. and B. Grubeck-Loebenstein (2006), Cytomegalovirus and the immune system in old age, Clinical and Applied Immunology Reviews, 6(2): 131-147.
35
- Javadi-Pashaki, J., N. J., Mohammadi, F., Jafaraghaee, F., & Mehrdad, N. (2015a).Factors influencing the successful aging of Iranian old adult women, Iranian Red Crescent Medical Journal, 17(7).
36
- Javadi-Pashaki, N., Mohammadi, F., Jafaraghaee, F., &Mehrdad, N (2015b). Keeping up with the caravan of life: Successful aging strategies for Iranian women, International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-being, 10.
37
- Jopp, D, & Smith, J (2006). Resources and Life-Management Strategies as Determinants of Successful Aging: On the Protective Effect of Selection, Optimization, and Compensation. Psychology and Aging, 21(2), 253–265.
38
- Kuria, W. (2012). Coping with age related changes in the elderly, Unpublished Thesis in Nursing, Arcadia University of Applied Sciences.
39
- Molaschi, M., Ponzetto, M., Ferrario, E., Scarafiotti. C And F. Fabris (1995). Health and functional status in elderly patients living in nurs-ing homes, Institute of Gerontology, University of Torino, Torino Italy. N: Archives of Gerontology and Geriatrics, 21(3): 267-276.
40
- Morse, JM (1995). The significance of saturation, Qualitative Health Research, 5(2): 147– 149.
41
- Myers, A. H., Young, Y. and J.A. Langlois (1996). Prevention of falls in the elderly. Bone 18(1 Supp): 87s-101s.
42
- Strauss, A., Corbin, J (1998). Basics of Qualitative Research2nd edition. Thousand Oaks,
43
- Towsley, G. L., Beck. S. L. and J. F. Watkins (2007). Learning to live with it: Coping with the transition to cancer survivorship in older adults. Journal of Aging Studies, 21: 93-106.
44
- Vrooman, C. and Jehoel-Gijsbers, G. (2008), “Social Exclusion of the Elderly: A Comparative Study of EU Member States”, ENEPRI Research Report No. 57, Centre for European Policy Studies, Brussels
45
- Wadensten, B, and M. Carlsson (2003). Nursing theory views on how to support the process of ageing, Journal of Advanced Nursing; 42(2): 118-124.
46
- Watkins, K. W., Shifren. K., Park D. C. and R. W. Morrell (1999). Age, pain, and coping with rheumatoid arthritis. Journal of Pain, 82: 217-228.
47
- World Health Organization, Noncommunicable Diseases and Mental Health Cluster, Noncommunicable Disease Prevention and Health Promotion Department, Ageing and Life Course (2002), Active Ageing: A Policy Framework, A contribution of the World Health Organization to the Second United Nations World Assembly on Ageing, Madrid, Spain.
48
- Zanjari, N., Sharifian-Sani, M., Hosseini-Chavoshi, M., Rafiey, H., & Mohammadi-Shahboulaghi, F (2016). Perceptions of Successful Ageing among Iranian Elders: Insights from a Qualitative Study. The International Journal of Aging and Human Development, 83(4): 381-401.
49
ORIGINAL_ARTICLE
تحولات الگوی مرگومیر در ایران با تاکید بر جمعیت سنین نیروی-کار در دهه اخیر
جمعیت سنین نیروی کار، بهعنوان جمعیت بالقوه مولد و فعال، در مطالعات اقتصاد و جمعیتشناسی از اهمیت ویژهای برخوردار است. با اینوجود ممکن است الگوی اپیدمیولوژیک مرگومیر و روند تغییرات آن با سایر گروههای جمعیتی متفاوت باشد. هدف این مطالعه محاسبه تغییرات سالهای عمر از دسترفته زودرس (YLL) افراد گروه سنی 15-64 بر اثر سه علت اصلی فوت در کشور در دو مقطع 1385 و 1394 است. دادههای موردنیاز از نظام ثبت مرگ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اخذ شده و YLL با استفاده از روش استاندارد سازمان جهانی بهداشت محاسبه شده است. یافتهها نشان میدهد که علل اصلی مرگ و سالهای عمر از دسترفته جمعیت سنین نیروی کار با کل جمعیت و سایر گروههای عمده سنی مانند کودکان و سالمندان در دورههای مورد مطالعه متفاوت است. در گروههای سنی جوان نیروی کار 15-44 سال، حوادث غیرعمدی و در سنین بالای نیروی کار 45-64 سال بیماریهای قلبی- عروقی و سرطانها علل غالب هستند. این نتیجه که روند تغییرات مرگومیر در دهه اخیر به گونهای بوده که از سهم درصدی YLL بیماریهای قلبی- عروقی و حوادث غیرعمدی کاسته شده، نتیجهای امیدوارکننده ولی برعکس، افزایش سهم مرگ ناشی از سرطانها طی دهه اخیر، قابل تأمل و هشداردهنده است.
https://www.jpaiassoc.ir/article_30191_339213ca385cb80396e9edb4433ab8bc.pdf
2017-02-19
190
210
سالهای عمر از دسترفته زودرس
جمعیت سنین نیرویکار
حوادث غیرعمدی
بیماریهای قلبی عروقی
سرطانها
محمد
ساسانی پور
sasanipourm@gmail.com
1
دانشجوی دکترای جمعیت شناسی، دانشگاه یزد
AUTHOR
مصیب
محبی میمندی
mmoheby@ut.ac.ir
2
دانشجوی دکتری جمعیت شناسی، دانشگاه تهران
AUTHOR
سعیده
شهبازین
s.shahbazin@stu.yazd.ac.ir
3
دانشجوی دکتری جمعیت شناسی، دانشگاه یزد
AUTHOR
- اکبرپور سمانه، ناهید جعفری، فرزانه مباشری، پدرام پزشکان (1390). "سالهای از دست رفته عمر به علت مرگهای زودرس ناشی از حوادث عمدی و غیرعمدی در استان مازندران در سال 1387". مجله اپیدمیولوژی ایران، دوره 7، شماره 4، صص: 34-29.
1
- خسروی، اردشیر، محمد ساسانی پور و سجاد اسعدی (1390). "سالهای عمر از دست رفته به علت مرگهای زودرس ناشی از علل اصلی مرگ، استان فارس 1385". نامه انجمن جمعیتشناسی ایران، شماره 12، صص 31-46.
2
- ساسانی پور، محمد (1391). "پوشش ثبت مرگومیر بزرگسالان با استفاده از روش موازنه رشد براس در سال 1385: استانهای مرکزی و بوشهر". مجله بررسیهای آمار رسمی ایران. سال 23، شماره 2، صص 243-254.
3
- کوششی مجید و محمد ساسانی پور (1390). "مطالعه سهم حوادث غیرعمدی در مرگ و میر کشور در سال 1385 و پیامدهای جمعیتی آن". نامه انجمن جمعیتشناسی ایران. شماره 11، صص: 85-113.
4
- میرزایی محمد، محمد ساسانی پور و مصیب محبی میمندی (1391). "فزونی میزانهای مرگ و میر مردان: تحلیل تفاوتهای جنسی مرگ و میر با تاکید بر علل فوت در ایران"، نامه انجمن جمعیتشناسی ایران شماره 14، صص: 7-28.
5
- میرزایی، محمد (1380). "انتقال مرگ و میر، اختلال در سلامتی و برنامهریزی بهداشتی". نامه علوم اجتماعی. شماره 18، صص: 269-288.
6
- نقوی محسن و ناهید جعفری (1386). سیمای مرگ و میر در 29 استان کشور، تهران: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
7
- یاوری پروین، علیرضا ابدی، یداله محرابی (1382). "اپیدمیولوژی علل مرگومیر و روند تغییرات آن در سالهای 1358 تا 1380 در ایران"، مجله حکیم، شماره 3، صص: 7-14.
8
- Aragon, T., D. Lictensztajan, B. Katchar (2008). “Calculating expected years of life lost for assessing local ethnic disparities in causes of premature death”. BMC Public Health, 8: 1-12.
9
- Arnesen T. M., O. Norheim (2009). Disability adjusted life years - possibilities and problems. National Institute of Public Health, Oslo, Norway.
10
- Caldwell. J. C (1993). “Health transition: the cultural, social and behavioural determinants of health in the third world”. Social Science and Medicine. 35(2):125-135.
11
- Colin, D., C. L Mathers, K. Bernard, I. Moesgard, D. MieInous. (2003) Global Burden of Disease in 2002: Data Sources, Methods and Results. World health organization.
12
- Frenk J et al (1991). “Elements for a theory of the health transition”. Health Transiton Review, 1(1): 21-38.
13
- Horiuchi, Shiro (1999). Epidemiological transitions in human history, in Joseph Chamie and Robert L. Cliquet (eds.), Health and Mortality Issues of Global Concern, Proceedings of the Symposium on Health and Mortality, Brussels, 19–22 November 1997. New York: United Nations, pp. 54–71.
14
- Jankovic S (2005). Summary measures of population health and their relevance for health policy. In: Galan A, Scintee G, editors. Public Health Strategies. A Handbook for Teachers, Researchers, Health Professionals and Decision Makers. Lage: Hans Jacobs Publishing Company. Pp:190-207.
15
- Khosravi. A., R. Taylor, M. Naghavi and A. D. Lopez (2007). “Differential mortality in Iran,” Population Health Metrics, 5(7): 1-15.
16
- Kruger. DJ., and R. M. Nesse (2006). “An evolutionary life-history framework for understanding sex differences in human mortality rates”. Human Nature, (17): 1-23.
17
- Lerner, M (1973). “Modernization and health: a model of the health transition”, Paper presented at the annual meeting of the American Public Health Association, San Francisco, November.
18
- Mathers, C. J., A D. Lopez and J. Salomon (2001). National Burden of Disease Studies: A Practical Guide, 2nd ed. Geneva, World Health Organization, Global Programme on Evidence for Health Policy.
19
- McKeown, T (1976). The Modern Rise of Population. New York: Academic Press.
20
- Murray, C. J., L. Acharya (1997). “Understanding DALYs”. Journal of Health Economics; 16: 703-730.
21
- Murray, C.J., A. D Lopez (2004). Assessing health needs: the Global Burden of Disease Study. In: Detels R, McEwen J, Beaglehole R, Tanaka H, (editors), Oxford Textbook of Public Health, Fourth edition. New York: Oxford University Press Inc.
22
- Olshansky, S J., and B. Ault (1986). “The fourth stage of the epidemiologic transition: The age of delayed degenerative diseases”, The Milbank Quarterly. 64 (3): 355–391.
23
- Omran, A. R (1971). “The epidemiologic transition: A theory of the epidemiology of population change”, Milbank Memorial Fund Quarterly; 49(4): 509-538.
24
- Preston, S. H (1976). Mortality Pattern in National Population, with Special Reference to Recorded Causes of Death. New York: Academic Press.
25
- Rogers, R., and R. Hackenberg (1987). “Extending epidemiologic transition theory: A new stage”, Social Biology. 34(3-4): 234–243.
26
- Salomon A. S., C. Murray C (2002). “The epidemiologic transition revisited: compositional models for causes of death by age and sex”. Population and Development Review, (28) 205-228.
27
- The World Bank. The World Bank Development Report 1993: Investing in Health. New York, NY: Oxford University Press; 1993.
28
- Vallin, J., and F. Meslé (2001). Trends in mortality in Europe since 1950: Age, sex and cause specific mortality, in Jacques Vallin, France Meslé, and Tapani Valkonen (eds.), Trends in Mortality and Differential Mortality. Strasbourg: Council of Europe, pp. 131–186.
29
- World Health Organization (2004). Global Burden of Disease 2004 Update: Disability Weights for Diseases and Conditions. Geneva: World Health Organization.
30